بەراوردێك لەنێوان ڕەوشی ژن لە باكور و باشوردا(بەشی سێ یەم و كۆتایی)
Monday, 23/06/2014, 12:00
2299 بینراوە
ڕاستە ڕێی بنەڕەتی لە باكور,
بەهۆی سیستەمی پیاو سالاری یەوە و كە پیاوانی ئاینیش بە باشی ڕۆڵیان تێدا دەگێڕا بۆ مانەوەی ڕەوشی ژن لەو قۆناغە چەق بەستوەی كە هەی بو. بە بەردەوامی بە كارهێنانی ژن بۆ بەرژەوەندی یەكانی كۆمەلّگا ڕێگریەكانی پیاو لە ئاستی ژن لە قۆناغەكانی سەدەی ڕابردوو دا بەهەمان شێوەی باشوری ئێستا لە وێش بەردەوامی پێدراوە. بەڵام لە دوای دەركەوتنی حەرەكەتی كوردی لە بەشەگەورەكەی كوردستان و باڵادەستی ژن لەو حزبەدا. ژن لە سایەی ئەو پارتەوە لە باكوردا وردە وردە گەیشت بە مافە زەوتكراوەكانی و هەوڵی بەدەست هێنانەوەیاندا. تائەوەی كە ئەمڕۆدەبینین لەو ئازادی یەی كەژن هەیەتی لە باكوردا هەوڵ و ماندووبونی چەند ساڵی ڕابردوە,
هەركەسێك بڕواتە باكوری كوردستان بێگومان توشی سەر سوڕمان دەبێت. چونكە ڕەوشی ژن لەوێ زۆر لە پێشە و زیادە ڕەوی نیە گەر بڵێم باشترین نمونەیە لە سەر ئاستی جیهان. لەبەرئەوەی ژن لەوێ وەك ئەوەی كە سروشت پێی بەخشیوە مامەڵەی لەگەڵ دەكرێ. نزیك بونەوە لە ژن لەسەر حسابی بەزەیی و كەمگرتن و تەماحێكی هەڵپەرستانە نیە. لەسەر ئەساسی لێك تێگەی شتنە لە چوارچێوەی ئەخلاق و حساب بۆ كردنە وەك خۆت,
ئەگەر كەسێك یەكەم جاری بێت بڕوات بۆ باكوری كوردستان. پێشتر باگگراوندێكی نەبێت لەسەر شێوازی ژیانی ئەوان. بێگومان بەد حاڵی بونێك لە زاكیرەیدا ڕوودەدات چونكە ئەوەی لەوێ لە چوار چێوەی ماڵا و دەرەوەدا ڕوو دەدات بۆ ئێمەی باشوری شتێكی چاوەڕوان نەكراوە. كەمێك كاتی دەوێ تا ڕادێی بە شێوازی ژیانی ئەوان. لەبەر ئەوەی لەوێ كێشەی ژن بونی نیە و بگرە زۆر لە پیاوانی ئێمە ئازادترن,
دەبینی ژن لە ماڵدا وەك پیاوە لە دەرەوەدا لە بازاڕدا لە شوێنە گشتی و تایبەتیەكان هەر لە كارمەندێكی بچوكەوە تا دەگاتە بەڕێوەبەرێك یان هاوسەرۆكی حزبەكان و ڕێكخراوە كانی كۆمەڵگای مەدەنی بەكورتی لە هەر شوێنێك پیاوێك هەبێت ژنێك لە دوایەوە نیە بەڵكو لە بەردەمیەتی. دەبینی لە چایخانەكاندا كچ و كوڕ بەیەكەوە بەرانبەر بەیەك دانیشتون یان خەریكی نیقاشی سیاسین جارو باریش دەستێك دۆمینە. لە كاروچالاكیەكانی كە بۆ شەرمەزاركردنی بڕیارێك لەو بڕیارانەی كە لە ئەنقەرەوە دژ بە گەلی كورد دەر دەچێت كە ئەمە بۆ باكوریەكان بۆتە شتێكی چاوەڕوانكراو وەك یەك دێنە سەر شەقامەكان بۆ دژایەتی ئەو بڕیارە. بەبێ گوێدانە زیندان و لێدان,
ژنان بەگشتی لە لوتكەی دەسەڵاتی خۆیاندان و وەك ئاگرو بەنزینەكەی ئێرە مامەڵەی لەگەڵا ناكرێت. ئەوەی كە ڕۆژانە لێرە دەیبینین هەر لە كەم گرتن و چەوسانەوە و ئەتككردن و دواجار لەناوبردنی ژن بۆ چارەسەری ئەمە پێویستە سود لەو پێشكەوتنە ببینرێت كە لەوێ هەیە. چونكە بەگشتی لێرە دوو جۆر تێڕوانین بۆ ژن هەیە.
یەكەم: ئەو ژنەی كە هەتا ئەو كاتەی لە ژیاندا بێت لە لایەن كۆمەڵگای پیاوە وە ڕەتكراوە یەو بە بەردەوامی سوكایەتی پێدەكرێت و لە هیچ كێشە و مەشاكلێكدا پرس و ڕای پێناكرێت و بەدوان ئینجا بەرانبەر بە پیاوێك بەشاهێد دەگیرێن و ژنی دووەم و سێ یەمی بەسەر دێت و لە ماڵا بەشكردنیشدا نیوەی پیاوی بەردەكەوێت.
دووەم: ئەو ژنەی كە بەسەر پیاوەكەی دا زاڵە و زۆر جار كاردەگاتە ئەوەی كە ماڵە باوكی پیاوەكە یان خزم و كوس و كاریش هاتو چۆی ناكەن لە بەر ئەوەی كە دەڵێن" ئەو ماڵەی كەژن خاوەنی بێت مەگەر هەر خوا فریای كەوێت" یان دەڵێن" ژنیان كردە دەم ڕاست لە ساڵێكدا دوو جار بزنی بڕی یەوە" ئەمەو چەندان وتەی نەشیاوی تر كە لێرە باوە. بێگومان ئەمەش لەوە وە سەر چاوە دەگرێت كە پیاو هەتا دەسەڵاتی هەبێت ژن دەچەوسێنێتەوە ژنیش بیر لە تۆڵە دەكاتەوە,
لەكۆتایدا ئەوەی دەمەوێت بیڵێم ئەمەیە: لە باكور سەرە ڕای ئەو هەموو ڕێگریەی دەوڵەت بۆ سەركوتكردنی ئازادی خوازان و ژنان بەڵام ڕەوشی ژن هەرگیز بە ئێمەی باشوریەكان بەراورد ناكرێت.
