کاتێک نەفامێک قەڵەم و جەلادێک چەک و خائینێکیش دەستەڵات دەگرنە دەست، نیشتیمان دەبێتە جەنگەڵستان، چیدی بۆ ژیان دەست نادات..(دکتۆر مستەفا السباعی)
ئێنریکۆ فێرمی: ئەگەر ئێمە تەنیا نین لەم گەردوونەدا، ئەی ئەوانەی دیکە کوان؟ئایا ئێمە تەنیاین لەم گەردوونەدا؟ پرسیارێکە بەندە بە بوونی بوونەوەرانی زیندوو و شارستانییەتەکانی دەرەوەی زەوی. ئەگەر بەگوێرەی ئاوەز و لۆژیک بڕوانینە ئەم بابەتە، چۆن ڕێی تێ دەچێت ئەم گەردوونە یەکجار مەزن و بەرفرەوانە کە دووری نێوان...
هەموو زستانێک میری مەزنی توسکانی چەند مانگێکی لە پیزا بەسەردەبرد. مامۆستا تایبەتەکەی بەردەوام لەگەڵی دەڕۆیشت. ئەم مامۆستایە ناوی ڕیسی بوو وانەی بە کوڕەکانی میری مەزن و هاوڕێکانی دەوتەوە: ڕیسی هاوڕێیەکی خانەوادەی گالیلێو بوو مامۆستایەکی تایبەتی زیرەکی ماتماتیکیش بوو. جارێک یان دووجار ڕێگەی بە گالیلۆ دابوو...
بەشی پێنجەم: شێوەی زەوی و سەلماندنی چەمانەوەکەی شێوەی ڕاستەقینەی زەویزاناکان زۆر بەچاکی دەزانن هەندێ تایبەتمەندی سەرەکی هەن گشت هەسارەکان تێیدا بەشدارن، ئەگەرچی لە پێکهاتەیاندا جیاوازیش بن، بۆیە ئاسایییە هەسارەکەمان یەکێک بێت لەو کۆمەڵەیە و خاوەنی هەمان تایبەتمەندی بێت. تۆژینەوە زانستییەکان پێمان دەڵێن...
کۆمەڵەی مرۆکانی پێشینەمان هاوشێوەی ئێمەی مرۆڤی هاوچەرخ، لە هەموو ناوچە و دەڤەرەکانی جیهاندا بڵاو بوونەوە و جێنشین بوون، خاوەن چەندان داهێنان و گەلەک جۆرە شارستانییەتی بەرز و باڵاین، پێشکەوتنێکی یەکجار مەزنمان لە زانست و تەکنەلۆژیا بەدەست هێنا کە بوونە بنچینە بۆ پێکهاتنی ئەم جیهانەی ئەمڕۆکەمان. هەڵبژاردنی...
ئەمەیان گوتەیەکی گەلەک ناسراو و بەناوبانگی زانای مەزن ئەینشتاین (Albert Einstein) بوو، لە وەڵامی ئەو نامەیەی لە ساڵی 1926دا بۆی دێت لەلایەن فیزیکزانی ئەڵمانیایی ماکس بۆرن (Max Born)، تێیدا بۆرن ئاماژە بەوە دەدات کە فیزیکی کوانتەم، یاخۆ میکانیکی کوانتەم (Quantum mechanics)، بەندە بە بنەمای هەڕەمەکیی و...
کلۆد کۆهین تانۆجی (Cloud Cohen Tanugi)، فیزیکزانی خاوەنی نۆبڵ: "نابێت چی دیکە وا تێ بگەین کە فیزیکی کوانتەم تەنیا بۆ شارەزا و پسپۆڕەکانە، بەڵکوو پێویستە بەتەواوی بچێتە بوارەکانی پەروەردە و فێرکردن و بێتە ناو کولتوورەکەمان."ڕاڤەی کۆپنهاگن (Copenhagen interpretation)، بریتییە لە چەند پێناسەی باو و ناسراو...
هونەر شێوازێکە لە داهێنان، مرۆڤ لەوەتەی هەیە بەبەرهەمی دەهێنێت و بووەتە بەشێکی گرینگ لە کلتوور و باری ڕۆشنبیری تێکرای مرۆڤایەتی. شارستانییەتە سەرەتایییەکان زۆر بەڵگەمان پێ دەدەن لەسەر ئەوەی حەز و ئارەزوو بۆ پەیکەرتاشی و وێنەکێشان و چەند کارێکی دیکەی هونەری، ڕەفتار و هەڵسوکەوتێکی گەلەک کۆنینەی مرۆڤە.لێرەدا...
بە پێویستی دەزانین هەر لەسەرەتاوە ئاماژە بەوە بدەین کە دکتۆر فەرھاد شاکەلی شاعیرێکی ناودار و نووسەرێکی مەزنی بزوتنەوەی نوێخوازی گەلەکەمانە، مامۆستایەکی شارەزای ڕێنووس و زمان و ئەدەبی کوردییە، خاوەنی چەندان لێکۆڵینەوەی ئەکادیمی و وتار و بابەتی هزرییە.بەڵام بەداخەوە پێش چەند ڕۆژێک لە دیدارێکیدا لەگەڵ تەلەفزیۆنی...
بۆئەوەی لەم باسە بگەین دەبێت کۆمەڵێک ژمارە ڕیز بکەین و لەسەر ئەو ژمارانە بڕیار بدەین.. خێراییەکان: خێرایی دەنگ لە کاتژمێرێکدا ١١٩٢ کم. خێرایی خولانەوەی زەوی بەدەوری خۆیدا ١٦٧٠ کم لە کاتژمێرێکدا ئەمەش دەکات ماک ١،٣خولانەوەی زەوی بەدەوری خۆیداخێرایی خولانەوەی زەوی بەدەوری خۆردا بە خێرایی١٠٧،٢٢٦ کم...
- ئایا ڕووباری نیل نیشانەیە بۆ تەختی زەوی؟- ڕاستە ناسا خۆی گوتوویەی زەوی تەختە؟کاک هەڵۆ ئارام ماوەیەکی دوور و درێژە ژمارەیەکی زۆر لە بابەتی نازانستی و چەندان چیرۆکی ئەندێشەیی و ڕووداوی سەیر بڵاو دەکاتەوە دەربارەی بە نموونە: دەفرە فڕیوەکان و بوونەوەرەکانی وەک ڕەپتیلیەن و درەیکۆ (ئەوانەی حەزیان لەگۆشتی...
بەشی چوارەم: هەموو وێنەکانی ناسا و نەخشەکانی زەوی دەستکاری دەکرێن و ساختەن؟لایەنگرانی بیرۆکەی زەوی تەخت دەڵێن، هەموو وێنەکانی ناسا و ئاژانسەکانی دیکەی جیهانی بۆ زەوی و ئەستێرە و هەسارەکان و تەنەکانی دیکەی گەردوون دروستکراو و ڕاستەقینە نین، هاوکات گشت نەخشە ناسراوەکانی گۆی زەوی کە لە وانەی قۆناغە جیاجیاکانی...
بەشی سێیەم: ئەزموونە ئاسانەکانی سەلماندنی خوولانەوەی گۆی زەوی و بوونی هێزی کێشکردنخاڵە گەلەک ناسراوەکانی لایەنگرانی زەوی تەخت، بڕوا نەبوونە بە دوو تایبەتمەندی هەرە سەرەکی زەوی کە بەبەردەوامی دەربارەیان پرسیار دەکەن: یەکەم، ئەگەر زەوی بە خێرایی 1.670 کیلۆمەتر لە کاژێرێک بە دەوری تەوەرەی خۆی بخوولێتەوە،...
کورد بە گشتی قەومێکی بێ تەحەمولە، وە ئەم بێ تەحەمولیە لە شۆفێریدا زۆر بە زەقی ڕەنگی داوەتەوە، بۆیە زۆرینەی ئەوانەی ڕێزی یاسای هات و چۆ ناگرن و حەزیان بە تیژڕەویە، هەبونی کامێرایان پێ هەزم ناکرێ، ئەگینا کامێرا جگە لە سود هیچ زەرەدێکی نیە، تۆ گەر بیانووت ئەوەیە ئەڵێی : حوکمەت پارە لە خەڵک ئەکێشێتەوە...
لەو کورتە ڤیدیۆیەی خوارەوەدا مەلا هەڵۆ دەڵێ: ئایا ئێوە مەڕن ئاوا باوەڕ بە ناسا و ئەمریکا دەکەن کە باسی بابەتێکی زانستی وەک قەبارە و دووری خۆر دەکرێ؟ باشە ئەی نابێ لێیان بپرسن چۆن پێواتان و بەچی ئەو شتانەتان زانی؟ بەڵێ باوەڕ دەکەین چونکە زانست کە شتێک دەڵێت، ئەوا بە بەڵگەوە دەیسەلمێنێت و ئەزموونت...
بەشی دووەم: زەوی گۆیی و بەڵگە ماتماتیکییەکانشێوە و خوولانەوەی زەوی لەگەڵ کامە بیردۆز دەگونجێت زەوی گۆیی، یاخۆ زەوی تەخت؟هەر لە سەرەتاوە ئەگەر هۆکاری سەرەکی بڕیاردانمان بۆ تەختبوونی زەوی بگەڕێتەوە بۆ ئەوەی شتێکە بەچاوی خۆمان دەیبینین، ئەوا دیسانەوە نابێتە بەڵگە، لەبەرئەوەی ئاشکرایە چاوەکانمان گەلەک جار...
