نووسینی: رۆماڵ بەختیاریوەرگێڕانی: مەنسور جەلال--------------------بابەتی فەلسەفە و زانست چییە و هەتاوەکوو چەند پەیوەندیان بەیەکەوە هەیە و جیاوازییەکانیان چین، بۆ ئەو مەبەستە دەبێت ئێمە بگەڕێنەوە بۆ مێژووی پێشکەوتنی مرۆڤایەتی و ئاشکرایە کە بە درێژایی مێژووی درووستبوونی کەلتوور و شارستانیەتەکان هەمیشە...
میشێل فۆکۆ Foucault, Michelمیشێل فۆکۆ فەیلەسووفێکی فەرەنسی بوو کە لەنێوان ساڵانی ( 1926-1984 ) دا ژیاوە . فۆکۆ وەک فەیلەسوفێکی نوێگەرا ( یان پۆستمۆدێرنیست ) Postmodernist کاریگەری گەورەی لەسەر فەلسەفەی هاوچەرخماندا هەیە . کارەکانی/بۆچونەکانی فۆکۆ پێیوابوو کە ئەرکی سەرەکی...
ئۆگۆست کۆنت فەیلەسوف و کۆمەڵناسێکی فەرەنسییە بوو کە لەنێوان ساڵانی ( 1798-1857 ) ژیاوە . کۆنت بە دامەزرێنەری زانستی کۆمەڵناسی دادەندرێت . کارەکانی / بۆچونەکانی کۆنت زانستێکی نوێی داهێنا بەناوی کۆمەڵناسی Sociology . کە بەرای ئەو پێویستە پشت ببەستێت بە سەرنجدان و توێژینەوە لە...
پێشەکىپلاتۆن بە تایبەتى لە دیالۆگى "تیمایۆس"دا (1)، لە ڕوانگەى فەلسەفە دوالیستییەکەی خۆیەوە گۆڕان بە تیۆریی کات و فەزا (Raum/Space) دەدات، واتا لەو ڕوانگە فەلسەفەییەوە کە جیاوازى لە نێوان دوو جیهانى ئەزموون (ماتەری، مادی) و ئیدێدا دەکات. سەرەتا وەک دەروازەیەکى پێویست بۆ چوونە نێو تیۆریى کات و فەزاوە،...
تیۆدۆر ئادۆرنۆ فەیلەسووف و کۆمەڵناسێکی ئەڵمانی بوو کە لە ساڵانی نێوان ( 1903-1969 ) دا ژیاوە . ئادۆرنۆ یەکێک بوو لە پێشڕەوانی قوتابخانەی فراکنفۆرت Frankfurt School .کارەکانی / بۆچونەکانیئادۆرنۆ لەگەڵ ماکس هۆرکهایمەر Max Horkheimer خاوەنی ئاراستەیەکی تایبەت بوون لە قوتابخانەی فراکفۆرت .ئادۆرنۆ لە کتێبی...
ئێمیل دۆرکهایم کۆمەڵناس و فەیلەسووفێکی فەرەنسی بوو کە لەنێوان ساڵانی ( 1858-1917 ) دا ژیاوە . بە یەکێک لە دامەزرێنەرانی زانستی کۆمەڵناسی دەزاندرێت .کارەکانی / بۆچونەکانیئێمیل دۆرکهایم بەشداریەکی گەورەی هەیە لە دامەزراندن و گەشەکردنی زانستی کۆمەلناسی بەوەی کە چەندین بیردۆزی داڕشتووە لە بوارە جیاوازەکانی...
بەرهەم ساڵح کە یەکێکە لە بەرپرسە سیاسیە دیارەکانی کوردستان، بۆ پارتە نوێکەی بەناوی؛ هاوپەیمانی نوێ بۆ دیموکراسی، بە لۆگۆیەکی نوێوە خۆیمان پێ دەناسێنێت.هەر بە تێروانینێکی خێرا دەبینین کە ئەم لۆگۆیە کۆپی کالیگرافی ناوی ئەڵایە بە گۆڕانکاریەکی کەمەوە.وەک سەرەمێکوتەیەک سەرەکەی پەرابێت.پێدەچیت ئەوکەسەی کردویەتی...
پێشگۆتنئەم توێژینەوەیە لەبارەى سێ لێچواندنەکەى خۆر و هێڵ و ئەشکەوت لە دیالۆگى ‘کۆمار‘دا بە بابەتێکەوە خەریکە کە دەکەوێتە قۆناغی ناوەڕاستی فەلسەفاندنی پلاتۆنەوە (1).پلاتۆن ناونیشانێکى لاوەکیى بۆ دیالۆگى ‘کۆمار‘ داناوە: ‘لەبارەى دادپەروەرى‘. ئەو لەم دیالۆگەدا لەبارەى ژیانى بەداد لە دەوڵەتدا دەپرسێت...
کۆمپیوتەر ئامێرێکی میکانیکی ئەلەکترۆنیە و مرۆڤ کۆمپیوتەرێکی ئۆرگانیکی یە، هەردوکیان لە کاتی لەدایکبوندا یان دروسکردندا هیچ زانیاریەکی ئەو تۆی تێدا نیەو دەبێت هەنگاو بە هەنگاو فێریان بکەیت کە چۆن زانیاری هەڵبگرن و سود لە زانیاریەکان وەربگرن.هەردوکیان بە وزە کار دەکان، کۆمپیوتەر بە وزەی کارەبایی دەتوانێت...
له‌پێشه‌وه وه‌ك پێناسه، فه‌رهه‌نگ / ثقافه یان culture چییه؟له‌زۆر بوارو شوێنا باس و پێناسه‌ی جۆراوجۆر بۆ فه‌رهه‌نگ كراوه، به‌ڵام به‌رای به‌نده فه‌رهه‌نگ بریتیه له: فكر ، هه‌ست، تێڕوانین، تێگه‌شتن، سلوك/ مامڵه‌ی وه كاردانەوەى تاك و كۆمه‌ڵه بۆ ژیان و ده‌وروبه‌ری به‌ئاستی جیاواز، كه‌هه‌موویان پێكه‌وه‌مانای...
وەک پێشتر باسمان کرد جۆرێکی زۆر لە بونەوەر سەردانی زەوی دەکەن.چەند جۆریک لە نەژادی مسافرەکان دەستیان هەیە لە بەرەوپێش بردنی مرۆڤ لە گەشەکردندا. جارێکی تریش دوبارەی دەکەمەوە پێویست ناکات ئێمە لەوان بترسین. هەر جۆرە مسافرێک زەرە بگەێنێت بە ئێمە یان بونەوەری هەسارەیەکی تر پاش ئەوە مافی ئەوەی نامێنێت لەگەڵ...
نەژادجیاوازی نێوان نەژادەکان لە هەسارەکەی ئێمەدا جێگای ترس و نیگەرانی یە بۆ ئێمە. ئەو جیاوازییە کە هەیە لە نێوانماندا زۆرێک لە خەڵکان بەکاری دەهێنن بۆ دروست کردنی ترس لە ناخماندا. ئەو جیاوازیانەی کە لە نەژادی ئێمەدا بونی هەیە لە راستیدا گەورەترین دیاری گەردونە بۆ مۆرڤایەتی. لە هەسارەکانی تر تەنها...
مێژووناسەکان کۆکن لەسەر ئەوەی هیتلەر پەیوەندی هەبوە بە بونەوەری هەسارەکانی ترەوە. پارتە سیاسیەکەی ئادۆڵف هیتلەر دروست بوو بوو لە کۆمەڵێک خەڵکانی تەمو مژاوی ئەو گروپە ناوی " Thule-Gesellschaft " بوو. ئەو گروپە نهێنیە هەر ئەو گروپە بوون کە لە پشت سەلیبی نازیەکانەوە بوون.ئەوانەی لێکۆڵینەوەیان کردوە...
قیاس گرنگە:ئەمەیان کەمێک زەحمەت دەبێت باوەڕی پێ بکرێت یاوەکو تێگەیشتنمان بۆی هەبێت، ئەو کەسەی کە پەیوەندی هەیە لەگەڵ ئەم بونەوەرانە ڕونی کردۆتەوە و دەڵێت کەشتی ئاسمانیان هەیە گەورەییەکەی هێندەی گەورەیی مانگ دەبێت، ئەمەش واتای وایە هەزارەها کیلۆمەتر پانی کەشتیەکەیە، کەشتیشیان هەیە لە ١٥ کیلۆمەترەوە پانە...
شوێنەوارناس "Lee Berger " لە خواروی ئەفریقا ١٥ جەستەی دۆزیەوە و دەڵێت ئەمەش جۆرێکی تازەیە لە مرۆڤ کە تا ئێستا مرۆڤی ئەم سەردەمە ئەم جۆرەی نەدیوە،ئەم جۆرە بە جۆری هۆمۆ نالیدی ناودەبرێت، ئەم جەستانە لە ئەشکەوتێک دۆزرایەوە کە بە ئەشکەوتی ‘Rising Star’ ناسراوە، لەم ئەشکەوتەدا ١٥٠٠ ئێسک دۆزراوەتەوە...
