ده‌سه‌ڵاتی کوردیی سه‌ری زێرابه‌که‌ی خۆی هه‌ڵدایه‌وه‌

Thursday, 06/08/2009, 12:00

2560 بینراوە


فه‌رهاد پیرباڵ ده‌ڵێ گرده‌ (حیز)ه‌که‌، یان ئه‌و گه‌نجه‌ (که‌ر)انه‌ی، که‌ کتێبه‌کانیان سووتاندم. ده‌سه‌ڵات ڕیگا به‌ که‌سێکی وا ده‌دات، ئه‌و وشه‌ ناشرینانه‌ له‌ ده‌می بێته‌ ده‌ره‌وه‌، باکیی نییه‌، چونکه‌ سوکایه‌تی به‌ نه‌یارانی ئه‌و‌ ده‌کات. ئێمه‌ جگه‌ له‌ ده‌سته‌واژه‌ی دز و گه‌نده‌ڵ و داوێنپیس، هه‌رگیز به‌و زمانه‌ قسه‌مان نه‌کردووه‌، که‌چی هه‌زار تۆمه‌ت و ناو و ناتۆره‌یان لێناوین.

په‌یوه‌ندیی نێوان فه‌رهاد پیرباڵ و حیز:
سه‌ره‌تایه‌ک بۆ مێژووی خۆشه‌ویستیی: مێژووی خۆشه‌ویستیی به‌قه‌د مێژووی خودی مرۆڤ کۆنه، هه‌مانکات مێژووی هۆمۆسێکسووالیتێت به‌قه‌د مێژووی مرۆڤ و میتۆلۆگییه‌کانی کۆنه. مرۆڤ هه‌میشه خاوه‌نی داچڵه‌کینێک بووه بۆ هه‌ندێک مامه‌ڵه‌ی سێکسووالیتێتیی مرۆڤ، که له ده‌ره‌وه‌‌ی چ بیرکردنه‌وه و چ تێگه‌یشتنی ئه‌ودان. بۆ نموونه ده‌رکه‌وتنی یه‌که‌میین فیلمی پۆڕنۆ له‌لایه‌ن "ئانیی شپرینکله ‌(Annie Sprinkle)" بووه هۆی نانه‌وه‌ی کۆمه‌ڵێک هه‌رای مۆڕاڵیی. په‌یوه‌ندیی سێکسووالی هاوڕه‌گه‌ز به‌تایبه‌ت کوڕان خاوه‌نی کۆمپلێکسێکی زیاترن.
له سه‌رده‌می یۆنانی کۆندا ده‌سته‌واژه‌یه‌ک بۆ هۆمۆسێکسووال، یان به‌و کوردییه‌ی که‌ فه‌رهاد ناوی به‌ "حیز" ده‌بات، بوونی نه‌بووه، به‌ڵکوو خه‌وتن له‌گه‌ڵ کوڕی گه‌نج و جواندا به‌شێک بووه له ژیانی ڕۆژانه‌ی یۆنانی کۆن. ئه‌لێکسانده‌ری گه‌وره یه‌کێک بووه له‌و تاکانه‌ی، که به‌و شێوه‌یه ژیاوه، تاکێک، که له‌لای فه‌رهاد و فه‌رهاده‌کان وه‌ک حیز شیاوی ستایش و ڕێزلێنان نین، به‌ڵام ئه‌وه جیهانه، که شانازیی به که‌سایه‌تییه‌کی وه‌ک ئه‌لێکسانده‌ری گه‌وره‌وه ده‌کات چ جای مه‌که‌دۆنیی و یۆنانییه‌کان. خودی فه‌یله‌سووفه‌کانی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ش ئه‌م کاره‌یان به شیاوی بیرلێکردنه‌وه و ڕه‌خنه‌لێگرتن نه‌زانیوه.
جاران سێکس کارێکی کولتوریی بووه، وه‌ک به‌شێک له ژیانی ڕۆژانه‌ی مرۆڤ، نه‌ک بنچینه‌یه‌ک یان هۆیه‌ک بۆ گه‌ڕانه‌وه بۆ سه‌ر ئیدێنتیتێتیی که‌سێک. خودی خواوه‌نده‌کانی یۆنانی کۆن له ئه‌پۆلۆ و دیۆنیسۆسه‌وه به نموونه به‌رگرییان له سێکسی هاوڕه‌گه‌ز کردووه، پلاتۆن به‌رگریی له سێکسی هاوڕه‌گه‌ز کردووه، سوکرات هه‌مانشێوه له‌سه‌رده‌می سه‌ده‌ی بیست دا به نموونه‌ی هه‌ره گه‌وره ڤیتگنشتاین و فۆکۆ له‌سه‌ر ئاستی جیهان ده‌بینرێن.
فه‌رهاد پیرباڵ کاتێک ده‌ڵێت: ئاخر گردێکی حیز چییه، پیرۆزی بکه‌ن! ئه‌مه‌ هیچ ناکات، بێجگه له سووکایه‌تییکردن به مرۆڤ. سووکایه‌تییکردن به فۆکۆ و به ڤیتگنشتاین و به هه‌موو ئه‌و گه‌نج و پیرانه‌ی نه‌ک کوردستان بگره جیهان.
له‌ناو ئێمه‌ی کورددا ده‌ستدرێژیی سێکسووال هه‌یه، که مرۆڤێکی نێر به ده‌ستدرێژیی بۆ سه‌ر گه‌نجێکی نێر پیاده‌ی ده‌کات، ئالێره‌دا به گه‌نجی خۆبه‌ده‌سته‌وه‌ده‌ر ده‌ڵێن: حیز. ئاخر بۆیه به‌ده‌ر له حیز هیچ وشه‌یه‌کی تر بۆ گه‌نجێکی نێر نییه، که‌ فشار ده‌خاته‌ سه‌ر که‌سێکی تر و ناچاری ده‌کات سێکسی له‌گه‌ڵدا بکات، ئه‌وه‌ی که‌ ناچارکراوه‌ و یان به‌ زۆر داوێتی حیزه‌، ئه‌وه‌ی کردووشێتی مه‌رد و پیاوه‌، چ جای ئه‌وه‌ی که سروشتیانه ئاره‌زووی سێکسی هاوڕه‌گه‌زی خۆی هه‌بێت، هه‌مانکات بۆ کچانیش.

کێشه‌ی زانیین له ‌ناو ئێمه‌دا یه‌کێکه له کێشه‌ هه‌ره‌ گرنگه‌ هزرییه‌کانی ئێمه. به زۆریینه‌ی تاکه‌کانی ئێمه، ئه‌وانه‌ی سه‌رقاڵن به زانیینه‌وه بێجگه له هه‌بوونی پێشگرێک بۆ ناوه‌کانیان خاوه‌نی هیچ زانیینێک نین. دکتۆر فه‌رهاد پیرباڵ یه‌کێکه له‌و نموونانه، ئه‌و ته‌نها خاوه‌نی پێشگره‌که‌یه "دکتۆر" ده‌نا خاوه‌نی هیچ زانیینێک نییه. ئه‌و پیاوێکه هه‌میشه چووکی (زه‌که‌ر)ی له‌سه‌ر ده‌ستی داناوه و ده‌یدات به ده‌وروبه‌ری خۆیدا، پیاوێکه خه‌ریکی جڕت لێدان و جنێودانه، ده‌کرێت ئه‌م پیاوه له کۆرسێکدا به‌شداریی بکات و دکتۆرای سه‌رسه‌رێتیی پێبدرێت، ده‌کرێت ئه‌م پیاوه بکرێت به مۆزه‌خانه‌ی جڕت و جنێوی کوردیی.

ئه‌و گه‌نجانه‌ی په‌ڕتووکه‌کانی فه‌رهادیان سووتاند نمایشی تووڕه‌بوونی خۆیان به‌رانبه‌ر به ناپاکیی ڕۆشنبیر کردووه و هیچی تر نا. ئه‌وه ده‌سته‌ڵاته ده‌یه‌وێت له ڕێگای ئه‌م گه‌نجانه‌وه، که کردوونی به ئامانج بۆ گه‌یشتن به ئامانجێکی تر، له لیستی گۆڕان بدات. ئه‌م گه‌نجانه به‌هیچ شێوه‌یه‌ک په‌یوه‌ندییان به فاشیزمه‌وه نییه، ده‌سته‌واژه‌ی فاشیزم زۆر له‌وه مه‌ترسییدارتره، که له سووتاندنی ئه‌م په‌ڕتووکانه‌دا کۆیبکه‌نه‌وه. ده‌شێت سبه‌ی ڕۆژ په‌ڕتووکه‌کانی به‌ختیار عه‌لیی سه‌ره‌ی بێت یان شێرکۆبێکه‌س و ... هتد. ده‌سته‌ڵات له‌دوای ڕاپه‌ڕیینه‌وه به‌ری له چاپی ئازاد گرتووه، ئه‌مه خودی خۆی به‌شێکه له کاری فاشیست، ئه‌وانه چه‌ندیین په‌ڕتووکیان قه‌ده‌غه‌کرد، چه‌ندیینیان له بازاڕه‌کاندا کۆکرده‌وه و سووتاندیان، ڕێگا به چاپکردنی چه‌نده‌ها په‌ڕتووکی تر ناده‌ن، ئه‌مه خۆی له خۆیدا جێگای قسه‌ له‌سه‌رکردنه و جێگای ناساندنێتی وه‌ک مه‌ترسیی نه‌ک سووتاندنی په‌ڕتووکه‌کانی فه‌رهاد. بۆ ئه‌م ده‌سته‌ڵاته هه‌موو شت ڕه‌وایه، ته‌نانه‌ت ئه‌وان ته‌واوی میدیاکانی خۆیان بۆ فه‌رهاد ئاوه‌ڵاکردووه هه‌تا له‌وێوه به گه‌نجی کورد بڵێ "که‌ر"، هه‌تا له‌وێوه جڕت بۆ گه‌نجی کورد لێبدات، هه‌تا له‌وێوه بڵێ: ئاخر گردێکی حیز چییه پیرۆزی بکه‌ن؟ په‌یوه‌ندیی نێوان فه‌رهاد و حیز وه‌ک په‌یوه‌ندیی نێوان فه‌‌رهاد و مه‌سعود بارزانیی وه‌هایه. ئاخر ئه‌وان هه‌ردووکیان له‌یه‌ک ڕوانگه‌وه ده‌ڕواننه حیز، ئه‌ویش سووکایه‌تییپێکردنی مرۆڤه‌که‌یه، ناهه‌قی هه‌ندێک وڵاتی ئه‌وروپیی و سکانده‌نافیی ناگرین، که په‌ناهه‌نده‌ی سیاسییان داوه به چه‌ندیین هۆمۆسێکسووالی کورد، ئاخر ئه‌وان خاوه‌نی کێشه‌یه‌کی نه‌ک کۆمه‌ڵایه‌تیی بگره سیاسیین، چونکه فه‌رهاد و سه‌رۆکه‌که‌ی به چاوێکی سووک سه‌یریان ده‌که‌ن و به شیاوی له‌ناوبردنیان ده‌زانن. ئاخر ئه‌گه‌ر ئێمه‌ش به ئه‌قڵی فه‌رهاد وه‌ڵامی خودی فه‌رهاد خۆی بده‌ینه‌وه ئه‌وا ده‌ڵێین: ئاخر فه‌رهادێکی حیز چییه وا میدیای لیستی کوردستانیی پیرۆزیان کردووه؟

06.08.09

نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست






کۆمێنت بنووسە