ش نورهاق چیا: کەناری ڕووباری دیجلە ڕزگاری کردین

Tuesday, 09/09/2014, 12:00

3948 بینراوە

و/ ڕێبوار هەمەوەندی
بڕیارماندا لەنیوەی شەودا ڕێ بگرینەبەر ، چونکە ڕێیەکی درێژ و چەتونمان لەپێشدا بوو ، جارێکی تر بە ڕووباری دیجلەدا دەپەڕاینەوە ، ڕووباری دیجلە جارێکی تر ڕێی بۆدەکردمەوە و تێدەپەڕام و ماڵئاوایشمان لەگەڵیەکدا دەکرد تا جارێکی تر بەیەک شاددەبوینەوە ، ئەوەندە لە ڕووباری دیجلە پەڕیومەتەوە وەک ٢ دۆستمان لێهاتووە و شارەزایی تەواومان لە خوڕەوشتی یەکتر هەیە ، ڕووباری دیجلە دەزانێت بۆچی من بە قاچاخ لێی دەپەڕمەوە و جارناجارێکیش قومێ ئاوی لێدەخۆمەوە ، منیش باش دەزانم کە ڕووباری دیجلە چەندێک ڕەسەنە و خێروبەرەکەت دەبەخشێنێتەوە بە خاکەکەمان ، بڕوابکەن ئەوەندە روبەڕوی مردن بومەتەوە لە کەنارەکانی ڕووباری دیجلە ژمارەیانم هەر لە بیر نەماوە ، چەندینجار بە شەپۆلەکانی منی لە مردن دورکردۆتەوە ، چونکە ئەو دەزانێت بۆ من قاچاخم ، ڕووباری دیجلە باش دەزانێت کە من خیانەت لەو خاکە ناکەم کەئەو بەرەکەتی بەسەردا دەبارێنێت و دەزانێت کە لەپێناو ئەواندا من قاچاخم ، من ئیتر فێری زمانی خاک و ئاو و بەردی جوغرافێکەی خۆم بوومە ، بێگومان ئەوانیش گەریلا باش دەناسن .
ئەی دیجلەی بەناز و نارین ئەم شەویش ڕێم بۆ دەکەیتەوە ، دەبێت باوەش بۆ من و هەڤاڵەکانیشم بکەیتەوە ، دەبێت ژیانمان بپارێزیت ، دەزانم کە ئێمە بکوژرێین تۆ لە داخە شێت دەبیت و خەڵتانی غەم و پەژارە دەبیت ، دەزانم ئیتر ناتەوێت مەرگی ئێمە ببینیت ، هەربۆیە باوەشێکی فراوانت بۆ کردوینەتەوە .
ئامادەباشێکانمان تەواو کردو خۆماندا بەدەم کەناری ڕووباری دیجلەوە ، ئێمە ٤ هەڤاڵ بوین ، من و سینان و ٢ هەڤاڵی نوێمان ، ئەم ٢ هەڤاڵە چەند ڕۆژێک بوو ببوون بە گەریلا ، پێویست بوو بیانبەین بۆ ناوچەی گابار ، ناوی ئەم ٢ هەڤاڵەمان نا هێڤی و شۆڕش ، هەردوکیان وەک شەکر بوون و دڵیان بە دونیا زۆر خۆش بوو ، دەبوایە ئەوەی لەدەستمان بهاتایە ئەم شەو بمانکردایە تاکو بە ساغوسەلامەتی ئەم ٢ هەڤاڵە بگەهێنینە شوێنی مەبەست لە ناوچەی گابار ، بۆئەوەی بەیانی کەیفخۆش بوینایە دەبوایە تەحەمولی ناڕەحەتیەکانی شەومان بگرتایە ، من ڕێبەری ئەم گروپە بچکۆلەیە بووم ، هەردوو ئەم هەڤاڵە تازەمان خستە نێوان خۆمانەوە ، بەرەو گابار ڕێمانگرتە بەر ، ئەو ڕێڕەوەی دەمانگرتەبەر زۆر مەترسیدار بوو ، لەم ڕێڕەوەدا هێزی دوژمن بەردەوام بۆسەیان دادەناو ئۆپەراسیۆنیان ئەنجام دەدا ، هەربۆیە ناڕەحەت بووم ، هەستی هاتنەئاراوەی ڕووداوی ناخۆش سەرودڵمی گرتبوو ، هەستم دەکرد کە شتێکی ناخۆش دێتە ئاراوە ، بەڕاستی ئەم هەستەم منی بەهەڵە دەرنەخست ، پێش ئەوەی بگەینە (کانیەبانا) وەک باران فیشەکیان بەسەرماندا باران ، بەچەکی گران کەوتنە تەقەکردن لێمان ، ڕومانەیەکی زۆریان تێگرتین ، خۆمکێشا بە گابەردێکدا من بەلایەک و چەکەکەشم بەلایەکدا کەوت ، خۆشبەختانە بریندار نەبووم ، کاتێک تاسانم بەریدام ئەوەی کە بیرم لێدەکردەوە ٢ هەڤاڵە تازەکەمان بوو ، هەرچۆنێک بوو توانیم بگەمەلای تفەنگەکەم و هەڵمگرتەوە و تەماشایەکی ئەو شوێنەم کرد کە لێوەی هاتبوین ، کەس لە پشتمانەوە نەبوو ، نازانم ئەمە باش بوو یان نا کە پشتمان کەسی لێوە نەبوو ، ئەمەشمان دوای ماوەیەکی تر بۆ دەردەکەوت ، وەک بروسکە کەوتمە راکردن بەرەو ئەو شوێنەی لێیهاتبوین ، توانیم خۆمبگەهێنمە لای هەڤاڵان ، بینیانم هەرسێکیان هیچیان لێنەهاتبوو ، من دەستی یەکێکیان و هەڤاڵ سینانیش دەستی هەڤاڵەکەی تری گرت و بەخێرایی لەوێ دورکەوتینەوە ، ئەوەی جێی سەرسوڕمانی من بوو ئەم ٢ هەڤاڵە تازەمان بەرامبەر بەم ڕوداوەی هاتبووە ئاراوە زۆر بێخەم و هیچ شڵەژاویەکیان پێوە دیار نەبوو ، لە ڕێیەکی جیاوازەوە بەڕێ کەوتین و خۆمان لەناو بۆسەکەدا دوورخستەوە و لە مەترسی ڕزگارمان بوو ، لەناکاو هەڤاڵ هێڤی پێی ووتم (هەڤاڵ نورهاق سێبەرێکم بەرچاو کەوت) من پێم وابوو ترساوە بۆیە دار و بەردی لێدەبێت بە سێبەری مرۆڤ ، بۆئەوەی هەست بکات کە قسەکەیم بە جدی وەرگرتووە بەباشی لەو شوێنە ووردبومەوە کە ئیشارەتی بۆ کردبوو بەڵام دوایی بۆمدەرکەوت بەڕاستی ئەوەی هەڤاڵ هێڤی بینیبوی سێبەری مرۆڤ بوو ، سەربازێکم بینی دەستی هەڤاڵ هێڤیم گرتوو بە هەڤاڵ سینانم ووت (با هێواش .. هێواش پاشەکشێ بکەین) بۆجارێکی تر گەڕاینەوە ئەو شوێنەی کە لێی کەوتبوینە بۆسەوە ، بەرەو کەنارەکانی ڕووباری دیجلە کەوتینە ڕێ ، کە چوینە نزیک کەناری ڕووبارەکەوە بینیمان هێزێکی زۆری دوژمن لە کەنارەکانی رووباری دیجلە کۆبونەتەوە ، بۆمان ئاشکرابوو کە دوژمن هەرچواردەورمانیان گرتووە ، هێواش .. هێواش ڕۆژدەبۆوە ، پشویەکی کەممانداو بیرمکردەوە کەچی بکەین باشە ، لەوکاتەدا هەڤاڵ هێڤی پێی ووتم (هەڤاڵ نورهاق ئەم شەو لە خەونمدا بینیم بەرگی بوکێنیت لەبەر کردبوو) ئەم خەونەی هەڤاڵ هێڤیم بەلاوە سەیر بوو ، ئەوەی لەدەستم بهاتایە ئەمکرد بۆئەوەی ئەم خەونەی هەڤاڵ هێڤی نەیەتەدی ، لەناو خەڵکیدا بەخراپی شیکاری ئەم خەونە دەکرێت چونکە پێیان وایە بەرگی بوکێنی لەخەوندا بە مانای کەفەن دێت ، من و هەڤاڵ هێڤی مانای ئەم خەونەمان دەزانی چییە ، بە هەڤاڵ هێڤیم ووت (بەڵێنت ئەدەمێ نایەڵم هیچتان بەسەربێ) ئێمە جگە لە شۆڕبونەوە بۆ کەناری رووباری دیجلە شوێنێکی ترمان نەبوو رووی تێبکەین ، ئەو تەنهاشتەی کە دەبوایە بمانکردایە ئەوە بوو کە لەناو پوشوپەڵاشەکاندا خۆمان حەشاربدەین ، خۆمان لەناو ئەو پوشاوپەڵاشانەی کەناری دیجلە شاردەوە .
رۆژبۆوە و هەموولایەک رووناک بوو ، هێزی ئیرادە و عەقڵ ئێمەی بەرەو سەرکەوتن دەبرد ، ماوەی ٢ ڕۆژ لەکەناری دیجلە کە لەناو ئاودابوین و سەری خۆمان بە پوشوپەڵاش داپۆشی بوو بەبێ ئەوەی هیچ دەنگێک یان جوڵانەوەیەک بکەین لە شوێنی خۆمان ماینەوە ، ئەو شوێنەی ئێمە خۆمان لێحەشاردابوو نزیک جادە بوو ، یەک لەدوای یەک ماشێن تێدەپەڕی ، زریپۆشی هێزی دوژمن بەردەوام لەوناوەدا هاتوچۆیان بوو ، ئەگەر جوڵانەوەیەکی ناگونجاومان بکردایە و دوژمن هەستی بە بونی ئێمە بکردایە هەموومان شەهید دەبووین ، هیچ خواردنێکمان پێنەبوو ، ئێمە لەگەڵ ئەم جۆرە روداوانەدا ڕاهاتبوین ، من و هەڤاڵ سینان برسێتی چەند ڕۆژەمان چێشتبوو پێشوتر ، بەڵام بۆ هەڤاڵ هێڤی و شۆڕش دیاردەیەکی تازە بوو ، هەربیرم لەوە دەکردەوە کە ئایا ئەم ٢ هەڤاڵەمان بەرامبەر ئەم برسێتیە دەتوانن خۆڕاگربن ، لەوەی چاوەڕوانیم لێدەکرد لە هەردوکیاندا بەڵکو زیاتر بە ئیرادە و خۆراگر بوون ، لە تاقیکردنەوەی بە گەریلابونیان بە پلەی باش سەرکەوتنیان بەدەست خستبوو ، ئەی باشە گەریلابوون شەڕێکی ئیرادەیی نییە ؟ ، هەردوکیان توانیان زۆر بەباشانە لەم ئیرادەیە لە خۆیاندا بەرجەستە بکەن .
دوای سێیەمین ڕۆژ بڕیارماندا کە لەنیوەی شەودا بەڕێبکەوین ، هێزی دوژمن گرانی خۆیان دابووە سەر (گەلیۆک) ، ئێمەش ئەمەمان بە هەلزانی و لە شوێنەکەی خۆمان دەرچوین ، ئەم جارەیان ئەو گرجوگۆڵیەی پێشوترمان نەبوو ، چونکە ماوەی ٣ ڕۆژێک بوو یەک پارو نانمان نەخواردبوو ، سەرەرای ئەم برسێتییە بەڵام ئێمە سوربوین لەسەر بەهێز راگرتنی ئیرادەمان و بەرەو شوێنی مەبەستی خۆمان کەوتینە ڕێ ، ئەم ڕێگرتنەمان کەم مەترسی بوو ، لە پێشمانەوەدا بۆسە هەبوو بەڵام زۆر ژیرانە توانیمان خۆمان لەو بۆسەیە بەدور بگرین ، جارێکی تر دوژمن ئاواتیان نەهاتەدی و توانیمان خۆمان بگەهێنینە ناوچەی گابار ، ئێمە وەک ناولەپی دەستمان شارەزای ئێرە بوین ، بۆئەوەی بەزوترین کات بگەینە لای هەڤاڵانمان پێویستیمان بە ووزەی زیاتر هەبوو ، ملماننایە ئەو شوێنەی کە ڕەزی ترێی هەبوو ، پڕ بە باوەشمان ترێمان کردەوە ، ترێیەکی باشمان خوارد و بەڕێ کەوتینەوە .
لەئاکامدا گەیشتینە لای هەڤاڵان ، توانیم ئەو بەڵێنەی دابووم بە هەڤاڵ هێڤی بیگەهێنمە جێی خۆی ، بەڵام ٣ دگانی پێشەوەم لەدەستدابوو ، چونکە ئەوکاتەی کەوتینە ناو بۆسەی دوژمنەوە خۆم بە گابەردێکدا دابوو ٣ دگانی پێشەوەم شکابوو ، بەس هەڤاڵان هیچیان لێنەیەت ئەگەر ٣ دانیشم شکابێت خەم نەبوو ، هەتا عەشقی ئازادی لە دڵمدا بێت دەتوانم بەرگەی هەموو ناخۆشییەک بگرم ، بەم بەسەرهاتەوە بۆمدەرکەوت ئەو ئیرادەیەی بە شێوازی ژیانی ئاپۆجێتیەوە هاتۆتە دەست ئیرادەیەکی زۆر شکۆمەندە .

شەهید ئامارا لە دایک بووی ساڵی 1981 بە رەچەلەک تورکە و دەر چوی زانکۆیە لە تورکیا دواتر دەبیتە گەریلا شەهید دەبیت ئەو کچە ﮔﻪﺭﯾﻼﯾﻪکە کەوتە ﻧﺎﻭ ﻛﻪﻣﯿﻨﯽ ﺗﻮﺭﻛﻪﻛﺎﻧﻪﻭﻩ ﺑﻪ ﺗﻪﻧﻬﺎ ﺧﯚﯾﯽ ﻭ ﺗﻔﻪﻧﮕﻪﻛﻪﯼ ﺩﻩﺳﺘﯽ ﺑﻮﻭ ﺭﻭوﺑﻪﺭوﻭﯼ 10 ﭘﯿﺎﻭﯼ ﺗﻮﺭﻙ ﺑﯚﻭﻩﻭ ﺳﯿﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮﺷﺖ ﻭ ﺩﻭﺍﻧﯿﺎﻧﯽ ﺑﺮﯾﻨﺪﺍﺭ ﻛﺮﺩ ﺑﻪﻻﻡ ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﺩﺍ ﮔﻮﻟﻪﯾﻪﻙ ﺑﻪﺭ ﺳﻪﺭﯼ ﺋﻪﻛﻪﻭێت ﻭ ﺋﻪﭼﯿﺘﻪ ﻛﺎﺭﻭﺍﻧﯽ ﺷﻪﻫﯿﺪﺍﻧﯽ ﺭێگاﯾﯽ ﺋﺎﺯﺍﺩﯼ ﻭ ﺭﺯﮔﺎﺭﯾﯽ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﯾﻪﻛێك ﻟﻪﻭ ﺳﻪﺭﺑﺎﺯﻩ ﺑﺮﯾﻨﺪﺍﺭﻩ ﺗﻮﺭﻛﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺭﯙﮊﻧﺎﻣﻪﯼ ﺗﻮﺭﻛﯽ ﺩﻩﯾﻠﯽ ﻧﯿﻮﺯﯼ ﺭﺍﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻭﻩ : ﺳﻪﯾﺮﻡ ﭘﺊ ﺋﻪﻫﺎﺕ ﻛﻪ ﺋﻪﻭ ﻛﭽﻪ 17 ﺳﺎڵە ﺑﻪﻭ ﺷﯿﻮﻩﯾﻪ ﺭﻭوﺑﻪﺭﻭﻣﺎﻥ ﺑﯚﻭﻩ ﻟﻪ ﻛﺎﺗێكدا ئێمە دڵنیا ﺑﻮﯾﻦ ﻛﻪ ﺑﻪﺱ ﺗﻔﻪﻧﮕﯽ لێ‌ ﺭﺍﺑكێشین ﺩﻩﺳﺖ ﻭ ﺋﻪﮊﻧﯚﯼ ﺋﻪﺷكێت ﺑﻪﻻﻡ ﺯﯙﺭ ﺷێرانە ﺭﻭﻭﺑﻪﺭﻭﻣﺎﻥ ﺑﯚﻭﻩ ﻟﻪ ﻛﭽﯽ ﻧﻪ ﺋﻪﻛﺮﺩ ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﭽﻪﻛﻪﯼ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺳﯿﺴﺎﺭﻛێك ﺷﻪﻭ ﻫﻪﺗﺎ ﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ﺩﻩﺳﺖ ﺋﻪﻛﺎﺕ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﺎﻥ