شه‌وى سوور له‌ یانه‌ شه‌وانه‌كانى هه‌ولێر

Thursday, 14/05/2020, 21:02

47660 بینراوە

“له‌ هه‌رێمی كوردستان ئه‌و پیاوانه‌ی ده‌چنه‌ یانه‌ شه‌وانه‌كانه‌وه‌، چاوه‌ڕێی ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن ژنه‌ خزمه‌تگوزار و ئه‌وانه‌شی له‌وێن وه‌ك چۆن له‌گه‌ڵیان ده‌خۆنه‌وه‌، ئاواش له‌گه‌ڵیان بخه‌ون، من ئه‌مه‌م به‌ چاوه‌كانی خۆم بینیووه‌”.
---------------------
ئه‌مانه‌ قسه‌ی مامۆستایه‌كی بیانی پیاوه‌ كه‌ له‌ هه‌رێمی كوردستان كارده‌كات، پێی وایه‌ “یانه‌ شه‌وانه‌كانی هه‌رێمی كوردستان بوونه‌ته‌ شوێنی كاری نه‌شیاو، چونكه‌ نه‌ مافی ئه‌و ژنانه‌ی كه‌ تێیاندا كارده‌كه‌ن پارێزراوه‌، نه‌ مافی میوانه‌كانیشیان له‌به‌رچاو ده‌گیرێت”. ئه‌م مامۆستایه‌ خۆی باس له‌ یه‌كێك له‌و ده‌یان‌ چیرۆكانه‌ ده‌كات كه‌ به‌ “چاوی خۆی”، له‌ یانه‌ شه‌وانه‌كانی شاری هه‌ولێر بینیویه‌تی و ده‌ڵێت: “من، مامۆستام له‌ یه‌كێك له‌ زانكۆكانی هه‌ولێر، له‌به‌رئه‌وه‌ی چوون بۆ یانه‌ی شه‌وانه‌ له‌ كلتوری ئێمه‌دا كارێكی ئاساییه‌، من و هاوڕێ كورده‌كانم ده‌چین، به‌ڵام ئه‌وه‌ی مایه‌ی سه‌رنجه‌ له‌ كوردستان ئه‌وه‌یه‌، پیاوان له‌ناو یانه‌ شه‌وانه‌كاندا، چاوه‌ڕێی ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن ژنان له‌گه‌ڵیاندا بشخه‌ون، ته‌نانه‌ت چاوه‌ڕێی ئه‌وه‌ له‌ خزمه‌تگوزاره‌ ژنه‌كانیش ده‌كه‌ن”.

ئه‌و مامۆستایه‌ باسی یه‌كێك له‌و چیرۆكانه‌ ده‌كات، كه‌ به‌چاوی خۆی له‌ یانه‌یه‌كی شه‌وانه‌ بینیویه‌تی و ده‌شڵێت: “ئێواره‌یه‌كیان چووین بۆ یه‌كێك له‌ یانه‌ شه‌وانه‌كان، له‌ شارۆچكه‌ی عه‌ینكاوه‌ له‌ هه‌ولێر. یانه‌كه‌ تاریك و پڕ له‌ دووكه‌ڵ بوو، كه‌ دانیشتین خزمه‌تگوزارێكی ژن هات بۆلامان بۆ ئه‌وه‌ی داواكارییه‌كانمان بزانێت، ژنه‌كه‌ ته‌مه‌نێكی مامناوه‌ندی هه‌بوو، پانتۆڵێكی جینس و تیشێرتێكی له‌به‌ردابوو، تۆزێك شوێنه‌ سه‌رنجڕاكێشه‌كانی جه‌سته‌ی گه‌وره‌بوون، هاوڕێكانی من زۆر به‌ سه‌رنجه‌وه‌ سه‌یریان ده‌كرد. یه‌كێك له‌وانه‌ی كه‌ له‌گه‌ڵمان دانیشتبوو وتی: پێت چۆنه‌؟ چونكه‌ پێیان وابوو، منیش وه‌ك ئه‌وان له‌ بازاڕی سێكس-دام، له‌كاتێكدا ئه‌و ژنه‌ سێ منداڵ و هاوسه‌ری هه‌یه‌”.

وێنه‌ى كچێكى سه‌ماكه‌ر له‌ یانه‌ى لۆته‌س له‌ هه‌ولێر

 ئه‌و مامۆستایه‌ كه‌ به‌وپه‌ڕی بێزارییه‌وه‌ و به‌ هه‌ڵكێشانی هه‌ناسه‌ی سارده‌وه‌، درێژه‌ به‌ چیرۆكه‌كه‌ ده‌دات، ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو: “پێش ئه‌وه‌ی ئێمه‌ خواردنه‌وه‌كانمان ته‌واوبكه‌ین، ژنه‌كه‌ ئه‌و شوێنه‌ی به‌جێهێشت، به‌ڵام چونكه‌ هاوڕێكانی من به‌ مه‌به‌ستێكی تر سه‌یریان ده‌كرد و ویستی تریان هه‌بوو له‌گه‌ڵی، له‌ خاوه‌نی شوێنه‌كه‌یان پرسی: بۆ كوێ چووه‌، بۆ دیار نیه‌؟ ئه‌ویش وتی: له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌مڕۆ زۆر هیلاكبووه‌، رۆیشته‌وه‌! دوای ئه‌وه‌ش هاوڕێكانم زۆر پێیان ناخۆش بوو”.

له‌ كۆتای قسه‌كانیدا ئه‌و مامۆستا بیانییه‌ جه‌خته‌ده‌كاته‌وه‌ له‌به‌كارهێنانی میوانان و خزمه‌تگوزاره‌ ژنه‌كانی نێو یانه‌ شه‌وانه‌كانی هه‌رێمی كوردستان و ده‌ڵێت: “له‌ كوردستان ئه‌وه‌ی تووشی شۆكت ده‌كات ئه‌وه‌یه‌، پیاوان وابیر ده‌كه‌نه‌وه‌، هه‌موو ئه‌و ژنانه‌ی ده‌چنه‌ یانه‌ شه‌وانه‌كان به‌رده‌ستن بۆ ئه‌وان و ده‌توانن له‌گه‌ڵیان بخه‌ون، هه‌ر له‌به‌رئه‌وه‌شه‌ یانه‌كان بوونه‌ته‌ شوێنی بڵاوبوونه‌وه‌ی بابه‌تی نه‌شیاو”.

كردنه‌وه‌ی یانه‌ شه‌وانه‌كان یه‌كێكه‌ له‌و كلتورانه‌ی كه‌ له‌گه‌ڵ به‌ره‌وپێشچوونی، وڵاتان و زیاتر كرانه‌وه‌یان، سه‌رهه‌ڵده‌دات، یه‌كێكیشه‌ له‌و خاسیه‌تانه‌ی كه‌ وڵاتان بۆ ڕاكێشانی گه‌شتیار و به‌هێزكردنی ئابورییه‌كه‌یان به‌كاری ده‌هێنن، له‌ چوارچێوه‌ی یاسا توندوتۆڵه‌كانیدا. هه‌رێمی كوردستانیش وه‌ك یه‌كێك له‌و هه‌رێمانه‌ی كه‌ له‌ قۆناغی كرانه‌وه‌دایه‌ به‌رووی جیهاندا له‌دوای ساڵی 2010ه‌وه‌ به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو كرانه‌وه‌ی یانه‌ شه‌وانه‌كان به‌ تایبه‌تمه‌ندی جیهانی تێیدا په‌ره‌یان سه‌ندووه‌، به‌تایبه‌تیش له‌ شاری هه‌ولێری پایته‌ختی هه‌رێمی كوردستان، به‌ڵام له‌ ئێستادا ئه‌م یانانه‌ له‌به‌ر نه‌بوونی یاسایه‌كی تایبه‌ت به‌ سه‌رپه‌رشتی كردینان بوونه‌ته‌ شوێنی كاری نه‌شیاو و كۆكردنه‌وه‌ی پاره‌ی نایاسایی له‌لایه‌ن ئه‌و سه‌رچاوه‌ نادیارانه‌ی كه‌ خاوه‌ندارییان ده‌كه‌ن.
یانه‌ شه‌وانه‌كانی هه‌ولێر كامانه‌ن و (پاشاكان)یان كێن؟
شاری هه‌ولێر به‌ به‌راورد به‌ سێ پارێزگاكه‌ی تری هه‌رێمی كوردستان (سلێمانی، دهۆك و هه‌ڵه‌بجه‌) بنكه‌ی سه‌ره‌كی یانه‌ شه‌وانه‌كانه‌ له‌ كوردستان كه‌ میوانه‌كانی زۆركات ته‌نیا گه‌نج و كه‌سی ئاسایی نین، به‌ڵكو له‌ وڵاتانی دراوسێی عێراق-یشه‌وه‌ به‌ تایبه‌تی خه‌ڵكی سه‌ردانی ده‌كه‌ن، گرنگترینیان بریتین له‌:
ـ یانه‌ی شه‌وانه‌ی لۆته‌س، كه‌ ده‌كه‌وێته‌ هۆتێل دیڤان له‌ شاری هه‌ولێر، چوار ئه‌ستێره‌یه‌ و یه‌كێكه‌ له‌ یانه‌ شه‌وانه‌ پله‌ یه‌كه‌كانی ئه‌و شاره‌، چونه‌ژووره‌وه‌ بۆ ناو ئه‌م یانه‌یه‌ بۆ پیاوان 35 دۆلاره‌ و بۆ ژنانیش به‌خۆڕاییه‌. ئاهه‌نگه‌كانی له‌ كاتژمێر 11:00ی شه‌وه‌وه‌ ده‌ستپێده‌كه‌ن بۆ كاتژمێر 1:00ی به‌ره‌به‌یان. ئه‌م یانه‌یه‌ له‌لایه‌ن گروپی كۆمپانیاكانی (سوپاس) ناسراو به‌ (سوپاس گروپ) به‌ڕێوه‌ده‌برێت.

وێنه‌ى ریكلامێكى یانه‌ى ئینفێرنۆ

به‌شێوه‌یه‌كی گشتی دی جه‌ی یان به‌ زمانی یانه‌كان (پاشاكان)ی ئه‌م یانه‌یه‌ بریتین له‌ : دی جه‌ی مادج، دی جه‌ی ئبلی بانكس، دی جه‌ی جۆنی جه‌به‌ل، دی جه‌ی نور، دی جه‌ی زارا، دی جه‌ی ئێف ئێم، دی جه‌ی لید، دی جه‌ی فادی و كچه‌ دیی جه‌ی جیهانی نێسا، سه‌ماكه‌ره‌كانیشیان به‌گوێره‌ی كات ده‌گۆڕێن، به‌ڵام به‌شێوه‌یه‌كی گشتی كچه‌ سه‌ماكه‌ره‌ به‌ناوبانگه‌كانیان بریتین له‌: مریه‌م كلینك و گۆگۆ دانسه‌ر.
– یانه‌ى شه‌وانه‌ى ئینفێرنۆ، یه‌كێكى تره‌ له‌ یانه‌ شه‌وانه‌ گه‌وره‌كانى هه‌ولێر كه‌ چوار ئه‌ستێره‌یه‌ به‌هه‌مانشێوه‌ى لۆته‌س. ئه‌م یانه‌یه‌ ده‌كه‌وێته‌ ۆڵد ته‌ره‌ید سێنته‌ر له‌ گه‌ڕه‌كى به‌ختیارى له‌ ته‌نیشت پاركى گوڵان، له‌ كاتژمێر 11:00 شه‌و ئاهه‌نگه‌كانیان ده‌ستپێده‌كات بۆ 1:30 به‌ره‌به‌یان، نرخى چونه‌ژووره‌وه‌ بۆ پیاوان دیارى نه‌كراوه‌ به‌گوێره‌ى شوێنى دانیشتن و خواردنه‌وه‌كان ده‌گۆڕێت، بۆ خۆشه‌ویسته‌كان 25 دۆلاره‌، به‌ڵام چونه‌ژووره‌وه‌ بۆ خانمان به‌خۆڕاییه‌.
دى جه‌ی-ه‌كانى ئه‌م یانه‌یه‌ بریتین له‌: دى جه‌ى هه‌ردى، دى جه‌ى ئارمان، دى جه‌ى مسته‌ر زى، دى جه‌ى شایگان و دى جه‌ى له‌یدى دى، دى جه‌ى له‌یدى، دى جه‌ى هاك، كچه‌ سه‌ماره‌كانیشیان بریتین له‌: ئۆتالیا، گۆگۆ دانسه‌ر.
یانه‌ى شه‌وانه‌ى ئه‌ى جه‌یس، یه‌كێكى تره‌ له‌ یانه‌ شه‌وانه‌ به‌ناوبانگه‌كانى هه‌ولێر، كه‌ ده‌كه‌وێته‌ قاتى شه‌شه‌مى هۆتێلى (هاى لایڤ) له‌ عه‌ینكاوه‌. ئه‌م یانه‌یه‌ له‌ڕووى كواڵیتیه‌وه‌ له‌ لۆته‌س و ئینفێرنۆ، ئاستى كه‌متره‌، به‌شێوه‌یه‌كى گشتى له‌ كاتژمێر 9:00ى شه‌و ئاهه‌نگه‌كانى ده‌ستپێده‌كه‌ن، چونه‌ژووره‌وه‌ بۆى تا كاتژمێر12:00ى شه‌و بۆ پیاوان به‌ خۆڕاییه‌، له‌دواى ئه‌و كاتژمێره‌وه‌ ده‌بێت به‌ پاره‌، بۆ ژنانیش چونه‌ژووره‌وه‌ تا كاتژمێر 2:00ى به‌ره‌به‌یان به‌خۆڕاییه‌ و له‌دواى ئه‌و كاتژمێره‌وه‌ ده‌بێت به‌ پاره‌.

وێنه‌ى ریكلامێكى یانه‌ى ئه‌ى جه‌یس

 دى جه‌ی-ه‌كانى ئه‌م یانه‌یه‌ بریتین له‌: دى جه‌ى عه‌لى، دى جه‌ى ئیلۆ، دى جه‌ى ئیلناز، دى جه‌ى حه‌نتوش، دى جه‌ى ئارۆ، دى جه‌ى مارۆ، دى جه‌ى سامۆ، دى جه‌ى مانۆ، دى جه‌ى ئاره‌زوو، كچه‌ سه‌ماكه‌ره‌كانیشیان بیانین به‌گوێره‌ى كات ده‌گۆڕێن، زۆر كاتیش گروپى سه‌ماكه‌ر له‌ ئاهه‌نگه‌كانیاندا به‌كارده‌هێنن.
– یانه‌ى شه‌وانه‌ى بێلا ڕینیژا، یه‌كێكى تره‌ له‌ یانه‌ شه‌وانه‌ به‌ناوبانگه‌كانى شارى هه‌ولێر و ده‌كه‌وێته‌ سه‌ر شه‌قامى قازى محه‌مه‌د، له‌سه‌ر رێگاى عه‌ینكاوه‌ و چوار ئه‌ستێره‌یه‌. ئه‌م یانه‌یه‌ له‌ كاتژمێر 11:00ى شه‌و ده‌ست به‌ ئاهه‌نگه‌كانى ده‌كات بۆ كاتژمێر 1:00ى به‌ره‌به‌یان، ئاهه‌نگى تایبه‌ن به‌ كچانى تێدایه‌، هاوشێوه‌ى یانه‌كانى تر چونه‌ژوره‌وه‌ و تا دوو خواردنه‌وه‌ بۆ كچان به‌خۆڕاییه‌.
دى جه‌ی-ه‌كانى ئه‌م یانه‌یه‌ بریتین له‌: دى جه‌ى میلاد، دى جه‌ى جاف، دى جه‌ى مارتن، دى جه‌ى مه‌هدیار، دى جه‌ى رودار، دى جه‌ى هه‌ردى، دى جه‌ى مه‌نسور، سه‌ماكه‌ره‌كه‌شیان به‌شێوه‌یه‌كى سه‌ره‌كى بریتیه‌ له‌ گۆگۆ دانسه‌ر.
– یانه‌ى وۆڵف، یانه‌یه‌كى تره‌ و ده‌كه‌وێته‌ ناو یانه‌ى زه‌نزیبار له‌ عه‌ینكاوه‌ له‌ هه‌ولێر، خاوه‌نى پێنج ئه‌ستێره‌یه‌. ئه‌م یانه‌یه‌ ئاهه‌نگه‌كانى له‌ كاتژمێر 9:00ى شه‌و ده‌ستپێده‌كه‌ن تا 3:00ى به‌ره‌به‌یان به‌رده‌وام ده‌بن. چونه‌ژووره‌وه‌ بۆ ژنانى به‌ته‌نیا له‌گه‌ڵ دوو خواردنه‌وه‌ به‌ خۆڕاییه‌.
دی جه‌ی-ه‌كانى ئه‌م یانه‌یه‌ بریتین له‌: دی جه‌ی شاهین، دی جه‌ی بڵند و دى جه‌ى دروم، دی جه‌ی مه‌نسور، دی جه‌ی جۆرج، دی جه‌ی سه‌ید بیهنام، دی جه‌ی حه‌نتوش، یه‌ڵدا، دی جه‌ی ناڤاك، دی جه‌ی جامبارى سانى، دی جه‌ی مه‌تین، دی جه‌ی كۆیی، دی جه‌ی تامپۆ، دی جه‌ی سامۆ و دی جه‌ی ئاره‌زوو، سه‌ماكه‌ره‌كانیشیان زۆربه‌ى له‌ وڵاتى ئێران-ه‌وه‌ ده‌هێنن.

وێنه‌ى ریكلامێكى یانه‌ى ئه‌ى جه‌یس

 – یانه‌ى شه‌وانه‌ى ئاورا، یه‌كێكى تره‌ له‌ یانه‌ شه‌وانه‌ به‌ناوبانگه‌كانى هه‌ولێر كه‌ ده‌كه‌وێته‌ شه‌قامى 60 مه‌ترى، خاوه‌نى چوار ئه‌ستێره‌یه‌، له‌ كاتژمێر 7:00ى ئێواره‌ ئاهه‌نگه‌كانى ده‌ستپێده‌كات، تێیدا ئاهه‌نگى شه‌وى (ڕوسى) و شه‌وى (فارسى) به‌ڕێوه‌ده‌چێت، كه‌ مۆسیقا و شێوه‌ى ئاهه‌نگه‌كه‌ به‌گوێره‌ى كه‌لتورى ئه‌و وڵاته‌یه‌. له‌م یانه‌یه‌دا له‌ ڕۆژى دووشه‌ممان چونه‌ ژوره‌وه‌ بۆ ژنان به‌ خۆڕاییه‌.
دی جه‌ی-ه‌كانى ئه‌م یانه‌یه‌ زۆرینه‌یان كچن و دیارترینیان بریتین له‌: دى جه‌ى شه‌هره‌زاده‌ و دى جه‌ى ئۆلگا ڕیازانۆڤا و دى جه‌ى نێوده‌وڵه‌تى كاتیوشا كه‌ ته‌نیا بۆ به‌شداریكردن له‌ ئاهه‌نگه‌ زۆر تایبه‌ته‌كان سه‌ردانى ئه‌و یانه‌یه‌ ده‌كات.
ئه‌م سه‌ره‌ڕاى هه‌بوونى چه‌ند یانه‌یه‌كى تر كه‌ به‌شێوه‌یه‌كى لاوه‌كى كارده‌كه‌ن له‌ هه‌ولێر وه‌ك: لۆتۆ 9 كه‌ له‌سه‌ر رێگاى به‌حركه‌یه‌، مامۆنیا كه‌ ده‌كه‌وێته‌ سه‌ر شه‌قامى قازى محه‌مه‌د.

وێنه‌ى كچێكى سه‌ماكه‌ر له‌ یه‌كێك له‌ یانه‌كانى هه‌ولێر

 كردنه‌وه‌ى یانه‌ شه‌وانه‌كان له‌ سێ پارێزگاكه‌ى ترى هه‌رێمى كوردستان، به‌ شێوه‌یه‌كى ئاشكرا هاوشێوه‌ى هه‌ولێر بوونى نیه‌، یانه‌ى نێوده‌وڵه‌تیشیان تێدا نیه‌، به‌ڵام زۆرى خواست له‌سه‌ر هه‌بوونى یانه‌ى شه‌وانه‌ وایكردووه‌، چه‌ند هاووڵاتیه‌ك داواى كردنه‌وه‌ى یانه‌ى شه‌وانه‌ له‌ سلێمانى و دهۆك پێشكه‌ش بكه‌ن.
له‌و باره‌یه‌وه‌ عه‌لى ڕه‌ئوف، به‌ڕێوه‌به‌رى گه‌شتوگوزارى سلێمانى ده‌ڵێت: “له‌ كۆتایی ساڵى 2018ه‌وه‌ هه‌شت كه‌س، داواى كردنه‌وه‌ى یانه‌ى شه‌وانه‌یان كردووه‌ له‌ شارى سلێمانى، به‌ڵام ئێمه‌ ڕێگه‌مان به‌ كردنه‌وه‌یان نه‌داوه‌، چونكه‌ به‌ باشمان نه‌زانیووه‌ له‌م كاته‌ى ئێستادا”.

ئاماژه‌ به‌وه‌شده‌كات: “ئه‌گه‌ر گه‌ره‌نتى پێدانى مۆڵه‌تیان هه‌بێت، پێشبینى ده‌كه‌ین ڕێژه‌كه‌ زۆر به‌رزببێته‌وه‌”.

هاوكات له‌ دهۆك چوار كه‌س داواى كردنه‌وه‌ى یانه‌ى شه‌وانه‌یان كردووه‌، له‌و باره‌یه‌وه‌ خالید حه‌یده‌ر، به‌ڕێوه‌به‌رى گه‌شتوگوزارى دهۆك ده‌ڵێت: “چوار كه‌س داواى مۆڵه‌تى كردنه‌وه‌ى یانه‌ى شه‌وانه‌یان كردووه‌، یه‌كێكیان ڕه‌تكراوه‌ته‌وه‌، سیانه‌كه‌ى تریشیان تا ئێستا چاوه‌ڕێن”.

ئایا ئه‌م یانانه‌ به‌ یاسا به‌ڕێوه‌ده‌برێن؟
به‌ڕێوه‌بردنى یانه‌ شه‌وانه‌كان له‌ جیهاندا، له‌به‌ر ئه‌وه‌ى بابه‌تێكى هه‌ستیاره‌ هه‌میشه‌ یاسایی زۆر وردى بۆ داده‌نرێت و له‌ژێر مه‌رجى تونددا رێگه‌ به‌ كردنه‌وه‌یان ده‌درێت، به‌رده‌وام چاودێریش ده‌كرێن، به‌ڵام له‌ هه‌رێمى كوردستان له‌به‌ر ئه‌وه‌ى هیچ یاسایه‌ك نیه‌، چاودێرى ئه‌م یانانه‌ بكات، هه‌موو یاساكانیان كه‌سین، له‌ژێر ره‌حمى یاسایی خاوه‌نه‌كانیاندا به‌ڕێوه‌ده‌برێن.