عەشیرەتگەری مۆدێرن

Wednesday, 05/08/2020, 0:07

5056 بینراوە

عەشیرەت وەک یەکەیەکی پاشماوەی سیستەمە کۆمەڵایەتیە کۆنەکانە، کە ڕۆڵی گرنگی لەکاتی خۆیدا گێڕاوە. پایەی سەرەک عەشیرەتیش هەمیشە لە ناو عەشێرەت و عەشیرەتەکانی تریش، بە هەند وەردەگیرا. سەرەک عەشیرەتیش بۆ پاراستنی پاوەن ، زەوی، موڵکی عەشرەتەکە لەکاردابوو. جگە لە سەرەک عەشیرەت هیچ کەس لە خێزان و کەسەکانی خاوەنی پلە و پایەیەکی گرنگ نەبوون وەک تاکی ئاسایی خەریکی کاری خۆیان بوون. لەو کۆمەڵگایانەی تائێستا بنەماکانی سیستەمی سەرمایەداری بە تەواوی جێگیر نەبووە شوێنەواری عەشیرەتگەری بەشێوەیەکی بەرچاو دیارە. هەرچەندە ڕێکخراوە مۆدێرنە سیاسیەکانی ئەمڕۆ بە ئاشکرا دژایەتی بیری عەشیرەتگەری ئەکەن. لەهەمان کاتیشدا لەژێرەوە هەوڵی سود وەرگرتن لەڕؤڵی سەرۆک عەشیرەتەکان بۆ مسۆگەرکردنی پشتیوانیان وەک تاکتیکێکی ئاسایی بەردەوامە.
دیارە چەقی کاری ڕێکخراوەیی لە سەر بنەما دیموکراتی وەستاو هەمیشە لە دژایەتی دایە لەگەڵ بیری عەشیرەتگەری کەتەنها کەسێک بڕیاردەرە(هەندێ جار سەرەک تیرەو هۆزەکانی هەمان عەشیرەت بۆ سەرەکەکەیان ڕؤڵی ڕاوێژکار دەگێڕن) و هیچ تاکێک بۆی نیە دژی بوەستێتەوە. بەپێچەوانەوە لە کاری ڕێکخراوەیدا پرینسیپی زۆرینەو کەمینە ڕەچاو دەکرێت و ڕای تاکیش هەمیشە بەڕێزەوە سەیردەکرێت.
ئەوەی جێگای سەرسۆڕمانە پارتە سیاسیەکانی ئەمڕۆی لای خۆمان ، لەسەر بنەمای عەشیرەتگەری بەڵام بە خواروخێچی بەڕێوەدەچن. ئەوەتا ڕابەرەکان( سەرەک عەشرەتە مۆدێرنەکان) تەنها لەبیری دەوڵەمەند کردنی خۆیان، منداڵەکانیان وە نەوکانیانن ئیتر عەشرەت هەموی برسیە، نەخۆشە، بێ لانەیە بۆیان گرنگ نیە . ئاسایی لە ناو بنەماڵەی زۆر لە سەرکردەکان چەند تاکی ژێر تەمەنی ٣٠ ساڵی خاوەنی جەند ملێۆن دؤلار ببینین، ئەمە جگە لە پشکی کۆمپانیای ناوەوە و دەرەوە، تەلاری شاهانە لە بڕیڤلیهیلس لە ئەمەریکا و بوونی دەیان دەڵاڵی وەک هەڤاڵ دۆسکی و ئەوانی تر کە ساڵانە مامەڵەی سەدان ملێؤن دولاریان لە ڕێگای کۆمپانیای درۆی وەک ئێس جی سی ئای بۆ بەڕێوەبردنی کارەکانیان. گەرچی هەریەک لەو گەنجە ملیۆنێرانە،ئەگەر لە ڕۆژی لەدایکبوونیانەوە یەکی مانگی ١٠٠٠ دولاریان وەک دەستمایە بۆ هەژماربکرێت هەرگیز سەرمایەکەیان بە ئەوەندەی ئەمڕۆ نەدەگەیشت.