داویا دیکتوریەتا فرانکوی

٢٠ ی کانینا ئێکێ ل سالا ١٩٧٣ ێ ل مادریدێ سەروك وەزیرێن ئیسپانیا لويس كاريرو بلانكو د رێکا کەنیسەیا سانفرانسیسکو دو بورخا دا ئەنجامێ T.N.T دا هاتە کوشتن ، بو ماوێ چەند مەهان بوو ژلایێ گەریلایێن وارێ باسك و ئازادی E.T.A تونێل هاتە کولان بو ناوەراستا جاددێ ، ئەڤە نە کارەکێ ئاسان بی چونکی ل ژێر دیکتاتوریەتا فرانکوی دا ل بەردەم هەر ئاڤاهیەکێ رێڤەبەرەك هاتبی دامەزراندن ب مەرەما کونترول کرن و گەهاندنا زانیاریان بو رێڤەبەریا پاراستنا فرانکوی . 

بلانکو تاکە میراتگیرێ فرانکوی و تاکە رێڤەبەرێ ئیسپانیا بی ، مرنا بلانکوی مانا ژ دەست دانا سەروك وەزیرەکی نەبی بەلکو مانا ژ دەست دانا دەسەلاتا ٤٠ سالیا فرانکوی بی ، چونکی مێشکێ فرانکوی نەخوشخانێ دا مری بی تەنها بەدەنێ وی ساخ بی ، ل ڤێرێ دبیتە جهێ پرسیارێ ! ئایا مرنا دوو کەسان چەوان بی مانا مرنا رژێمەکا ٤٠ سالی ؟

ل سەر مرن و ژیانا دیکتاتوران و بزاڤێن دەسەلاتداری دوو کریارێن پارادوکسن ، دەمێ دیکتاتوران هێژموونی ئاڤادکەن خو دکەن تاکە دەسەلاتدار و هێزێ دەستێ خودا کوم دکەن،دیکتاتوران باوەری تەنها خێزانا خو هەیە و کەسانێن هەست و وژدانا خو کریە دەستێ وان دا هەیە ، دەمی دا بازنەیا باوەریان زراڤتر دبیت و ساخلەمیا دەسەلاتێ دێتە پاراستن ، ئەڤ بازنە هێزترین خالە و دبیتە بێ هێزترین خال، دەمێ دیکتاتور یان کەسانێن نێزیکی دیکتاتوری دا دبیتە هێمایێ دەسەلاتێ ژناڤبرنا دەسەلاتێ ئاسانتر دبیت .

پشتی کوشتنا بلانکوی بو ماوێ سالەکێ وەکو هێما رژێما فرانکوی بەردەوام بی بەلێ پشتی بو ماوەیەکی درێژ مێشکێ فرانکوی مری خێزانا فرانکوی ل ٣٠ ی چریا دوێ ١٩٧٥ بریاردا مرنا بەدەنێ فرانکوی دا ، ئەڤ بڕیارە بو ئیسپانیا مانا چاخەکێ نوێ بی ، بەلکی هیچ کەسانەکێ هزرا وێ چەندی نە دکر ب چەند تەقەیان دێ رژێما فرانکوی هێنا ژناڤبرن ، داوی پەیکەرێ فرانکوی ل سەرێ سالا ٢٠٢١ ێ هاتە راکرن ، د روژامەدا فرانکو ناژیت بەلێ میراسێ وێ ژلایێ دیکتاتوران ڤە دژیت .