دەروونێ دەسەلاتێ (!)

دەسەلاتێن ل سەر بنەمایی دیموکراسی نەهاتی دامەزراندن دبیتە دەزگەهەك ل سەر ترس و گەفەیان هەبوونا خو بەردەوام دکەت ،ئەڤ گەف و ترسە دێتە بکارئینان داکو دەسەلات بەردەوام بیت بو فەرمانی کرنا هاونیشتمانیان و روژانە دەزگایێن میدیایێن ل سەر دەسەلاتێ سەدان زانیاری نە دروست بەلاڤ دکەن ، ل دەمێ کارتا ترس و گەفەیان دێتە شکاندن ل دەروونێ کومەلەکا هاونیشتمانیان دا وی دەمی دا دەسەلات هەر جورە هێزەکی بکاردئینیت بو دروستکرنا دیاردا هێژموونی .

دیاردا هێژموونی سیستەمەکێ دا زالبوونا هێزەکێ یە ل سەر هێزەکا دی ب شێوەیەکێ کەسێن ژێر دەست ڤێ زالبوونێ داخازانە قەبول بکەن مانا هەڤسەنگینا دیاردا هێژموونی ترس و گەفەیە ، بو نمونە ئەگەر سەگەکی هێرش کر سەر پشیکێ و پشیکێ دەرفەت نەبیت خو رزگار بکەت وی دەمی پشیك ب هەمی هێزا خوو هێرشێ بو سەگی دکەت و سەگ دترسیت و توندرەوتر دبیت، وەکو ڤێ نمونێ دا هاتی دیارکرن داکو دەسەلات نەهێتە وی رادەی ترسێ ژ هاونیشتمانیان بکەت شێوازێن ترسێ دگەل شێوازین هێژموونی پێکڤە بکاردئینیت .

شیشرون دەروونێ رێڤەبرنا سیاسەتمەدارێ روما مارک ئەنتونی ڤی شێوەی پێناسە دکەت : Oderint dum metuantمانا `بهێلە نەفرەتێ ژ مە بکەن بەس بترسن` ، ل هەر چاخەکی دەسەلات بو دەسەلاتدارێن نە دیموکرات هونەرێ بەردەوام دانا ترس و گەفەیان بوویە ل سەر هاونیشتمانیان ، سەیرترین لایەنێ مێژوویێ یە دگەل گورینا چاخان هەر تشتەك دێتە گورین ، بەلێ کریار ناهێتە گورین ، روژامەدا ل هەرێما کوردستانێ دووبارەکرنا ترسا شەرێ براکوژی و ترسا هێزبوونا رێکخراوێن تێروری و ترسا ژ دەست دانا قەوارێ هەرێمی بوویە پەیڤێن روژانە بەرپرسێن دەسەلاتێ یان زیندانکرنا روژنامەڤانان ب دادگەهێن کومێدی و هێرش کرنا سەر پەرلەمانتەران ئەڤە نیشانێن ترسا دەسەلاتدارانە .

سروشتێ دەسەلاتدارێن نە دیموکراتە خو ل پشت سەدان چەکداران ڤەشێریت ، چونکی بەردەوامی ترسا دەست دانا دەسەلاتێ هەیە و ئەڤ ترسە دبیتە ئەگەری ئەڤ جورە دەسەلاتدارانە پیڤەرا شدەتێ زورتر بکەن و ب زورترکرنا شدەتێ ترسا دەسەلاتان ب رێژەیی زورتر دبیت ، دەمی ئەوا دەسەلاتدارێن نە دیموکرات ژێ دترسیت دبیتە راستیەك کو ئەو راستیەکە ژلایێ دەسەلاتداران ناخوازیت بێتە ڤەدیتن .