ئیسلامه‌كه‌ی كورد و ئیدیعای بانگه‌شه‌كاران؟
Wednesday, 18/05/2022, 7:07
7892 بینراوە
ئله‌م دواییه كتێبی ( ئیسلامه‌كه‌ى كورد)ی نوسه‌ر (توهامی ئه‌لعه‌بدولی) سه‌رۆك وه‌زیرانی پێشووتری تونسم وه‌رگێرٍا و بڵاوم كرده‌وه. ئه‌وه‌ی تێبینیم كرد له‌م كتێبه‌دا ئه‌وه‌بوو كه خه‌ڵكی غه‌یره كورد باشتر كورد وه‌ك خۆی ده‌ناسن و ده‌زانن كه‌لتوری كورد چۆنه و چیه و جیاوازیه‌كانی له‌گه‌ل سه‌رجه‌م گه‌لانی دونیادا چیه. ئه‌م نوسه‌ره به‌رٍێزه زۆر شتی روونكردۆته‌وه كه به راستی ئێمه‌ی كورد لێی نائاگاین و به‌لایدا نه‌رٍۆیشتووین كه‌چی زۆر پێویستمان پێیه، چی له تێگه‌یشتنی كه‌لتوره‌كه‌مان وه‌ك خۆی و ناوه‌رۆكه‌كه‌ی یان ئه‌و جیاوازیه‌ی هه‌مانه له‌گه‌لأ خه‌لًكانی دیكه به‌تایبه‌تی عه‌ره‌ب، له‌هه‌مان كاتدا ئێمه‌ی كورد چۆن په‌یره‌وی رێنماییه راسته‌قینه‌مانی ئیسلام ده‌كه‌ین( لێره قسه‌مان له‌سه‌ر قسه‌ی ئیسلامی سیاسی نیه)، به‌ڵێ ئه‌گه‌ر وه‌ك ده‌ڵێن ئاینه‌كه‌مان كورداندبێت یان نه‌ته‌وه‌كه‌مان ئیسلامماندبێت، ئه‌مه‌ش له‌ده‌رئه‌نجامی كاریگه‌ری كه‌لتوری ره‌سه‌نی كوردایه‌تیه‌وه بووه و به هۆكاری فاكته‌ری بارودۆخی بابه‌تی و خودیی كوردیه‌وه تێكه‌ڵبونێك روویداوه، بۆیه به تێپه‌ربونی قۆناغه‌كان جیاكردنه‌وه‌ی مه‌حاڵ یان سه‌خته بووه و بواری لێكدابرٍانی زۆركه‌م هێشۆته‌وه ( به‌ڵام ئیسلامی سیاسی له هه‌وڵی ئه‌وه‌دان له‌م باره‌شه‌وه ده‌یانه‌وێت غه‌در له‌م نه‌ته‌وه داماوه بكه‌ن).
ئه‌وه‌ی جێگه‌ی وتنه لێره‌دا و تاوه‌كو ئه‌م چركه‌ساته زۆر مشتومرٍی له‌دوای خۆیدا هێناوه، ئایا پاش دروستبونی ئه‌و ئیسلامه تایبه‌تیه‌ی كورد، هیچ هه‌وڵی پاراستنی نه‌ته‌وه‌كه‌ی پاش ئیسلامبوون دراوه. گه‌لانی جیهانی ئسلامی هه‌ر یه‌كه‌و به شێوه و شێوازێك توانیویانه كیان و نه‌ته‌وه و نیشتمانی خۆیان بپارێزن و ئیسلام وه‌ك ئامرازێك بۆ ئه‌و مه‌به‌سته به‌كاربێنن، به‌ڵام كورد تا ئێستا به‌لای ئه‌م ئه‌ركه‌دا نه‌رۆیشتووه و نه‌یتوانیوه تایبه‌تمه‌ندیه‌كانی بۆ پاراستنی حۆی به‌كاربێنێت و به‌ڵكو به خشكه‌یی سیفه‌ته‌كانی سریوه‌ته‌وه و وه‌كو نه‌ته‌وه زیانیشی لێكردووه. ئه‌مه‌ش توێژینه‌وه‌ی وردی ده‌وێت و ئه‌م كتێبه سودی باشی ده‌بێت بۆ ئه‌و مه‌به‌سته، واته ناسینی كه‌لتوره‌كه‌ت و كاریگه‌ری نیمچه فه‌لسه‌فه‌ی نامۆی هاورده له‌سه‌ر ژیانی گه‌له‌كه‌ت. پابه‌ندبون به كه‌لتوری تایبه‌تی نه‌ته‌وه‌كه‌ت رێگه‌ی راست و فراوانت بۆ فه‌راهه‌م ده‌كات بۆ مانه‌وه‌ی ره‌سه‌نایه‌تی و لابردنی خه‌ڵته‌ی تێكه‌ڵبووی ئه‌م و ئه‌و به كه‌لتور و ژیانی گه‌له‌كه‌ت ، به دڵۆپاندنی ره‌وتی ئاوێته‌ی كاروانی مێژوو و كه‌لتوره ره‌سه‌نه‌كه‌ت سپی و ره‌ش له‌یه‌ك جیاده‌كرێته‌وه واقعی كه‌لتوری و رۆشنبیریی تایبه‌تی گه‌له‌كه‌ت به بێگه‌ردی بمێنێته‌وه و، ده‌توانیت رووی دره‌وشاوه‌ی ره‌سه‌نایه‌تی گه‌له‌كه‌ت به دوور له كاریگه‌ریه‌كانی مێژوو و كه‌لتوری نامۆی ئه‌ویتری هاورده وه‌كو خۆی پیشان بده‌یت . ،
بارودۆخی گشتی و هه‌مه‌جۆریی پێكهاته‌ی نه‌ته‌وه‌یی و نه‌بوونی كیان و روون نه‌بوونی جوگرافیای سیاسی نه‌خشێنراوی تایبه‌ت یان دزرانی و گرنگینه‌دان به فه‌رهه‌نگ و رۆشنبیریه‌كه‌ی، كاری توێژینه‌وه له دۆزینه‌وه و ده‌لاخستنی راستیه‌كانی ئاڵۆز و زۆر قورس كردووه. به‌ڵێ بوونی ئه‌و جیاوازیه گه‌وره‌یه‌ی له‌سه‌رجه‌م روویه‌كیه‌وه له‌گه‌لأ گه‌لانی موسڵمانی دونیادا وای لێكردووه كاریگه‌ری سه‌لبی نامۆیی زۆر له‌سه‌ر ره‌سه‌نایه‌تی كه‌لتور و تایبه‌تمه‌ندی ئه‌م میله‌ته نه‌بێت، به‌ڵام به رۆیشتنی زه‌مانه، زه‌مینه‌ی پێكه‌وه‌لكاندنی كه‌لتور و عه‌قیده هاورده‌كان له‌گه‌لأ ئه‌وه‌ی نێوخۆ فه‌راهه‌م ده‌كات و تاتیبه‌تمه‌ندیه‌كه‌ت ده‌سرٍێته‌وه ( له‌گه‌ڵ هه‌وڵی نه‌زۆكانه‌ی ئیسلامی سیاسیی ئه‌م سه‌رده‌مه بۆ سرینه‌وه‌ی تایبه‌تمه‌ندیه‌كانی كورد) ، سه‌ره‌رای ئه‌وه‌ی كورد به‌دوور له هه‌ر میله‌تێكی دیكه به خۆرٍاگری و دان به‌خۆداگرتن و پشودرێژی و پابه‌ندبوون به ره‌سه‌نایه‌تی و ژیانی تایبه‌تی خۆی ناسراوه، كه‌چی گه‌لانی دیكه‌ی خاوه‌ن كیان و ده‌وڵه‌ت جگه له كورد، خۆیان به مه‌زهه‌ب و ئاراسته‌یه‌كی تایبه‌تی له فه‌وتان پاراستووه( تورك به سونه گه‌راو فارس به شیعه‌گه‌را).
بۆیه ئێمه‌ی كورد له دۆخێكداین رۆژ نیه خه‌ڵكانێك له پرٍا وه‌كو دۆمه‌ڵان له بن زه‌ویه‌وه به مه‌به‌ستی جیاجیا و له‌پێشه‌وه‌ی هه‌مووش ئامانجی سیاسی هه‌ڵنه‌تۆقێن و به ناوی ئیسلامه‌وه رێنمایی نه‌ده‌ن بێ ئه‌وه‌ی واقع و مێژووی كورد له‌به‌رچاو بگرن و ته‌نها پشت به عه‌قیده و فكری ئه‌ویتر ده‌به‌ستن و به‌س. كه‌چی تا ئێستا ئێمه خۆمان وه‌كو خۆی به جوانی نانانسین و خه‌ڵكی دڵسۆزی وه‌كو (توهامی ئه‌لعه‌بدولی بی هیچ مه‌رام و نیازێك وبه بێلایه‌نانه خۆمانمان پێده‌ناسێنێت و جیاوازیه‌كانمان له‌گه‌لأ ئه‌ویتر به روونی ده‌رده‌خات.
ئه‌م كتێبه حه‌قیقه‌تی كورد وه‌كو خۆی ده‌رده‌خات و ئه‌و ئیدعایه‌ی ئیسلامگه‌را و مه‌زهه‌بگه‌راكان به ناراسته‌وخۆش بێت له بێژنگ ده‌دات و ئیسلامه‌كه‌ی كورد به پوختی روون ده‌كاته‌وه. ئه‌وه‌ی ماوه كورد خۆی بزانێت چۆن دوژمنی خودیی نێوخۆیی بناسێت و هه‌وڵی بێپایانی ده‌ره‌كی سرینه‌وه‌ی كۆتایی پێبێنێت و ئه‌و تایبه‌تمه‌ندیانه بپارێزیت و وه‌كو نه‌ته‌وه ببوژێته‌وه.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
