چەند کەسێکیش رەخنەیان گرتبوو، بۆیان نووسیبووم، گوایە ئەو دوو نمونەیە بەڵگەدار نییە، ئەمە لە کاتێکدا، یەکێک لەوانەی کە لەناو رووداوەکەدا ناویم هێنابوو (سەڵاحی موهتەدی) بوو، کە وەک شایەتحاڵ تا ئیستاش لە ژیاندا ماوە. (سەڵاحی موهتەدی) دوای کارەساتی ئەنفال و کیمیاباران، گەڕایەوە بۆ سوید لە چەند بۆنە و دانیشتندا باسی لە خیانەتی جەلال تالەبانی دەکرد.

هەڵبەت خیانەتی سەرانی دەسەڵاتدارانی کورد، پێویستی بە گومان و بەرگرییکردن نییە، ئەوانەی بنەماڵەی بارزانی و تالەبانی و بەرپرسەکان بە دڵسۆزی کورد و نیشتیمانەکەی دەزانن، دەستیان لە رووە، کەسانی ناسراون، ئاشکرایە، بۆچی بەرگرییان لێدەکەن، هەیانە وەک نووسەر، یان چەکداری دەربار لە بەری دزیی و خیانەتیان دەخۆن و بەرژەوەندییان لەگەڵیاندا گرێداوە، دەشزانن بە نەمانی بنەماڵەی بارزانی و تالەبانی ئەمانیش گڵۆلەیان دەکەوێتە لێژیی و نەفرەتی مێژوو ئێخەیان دەگرێت، بۆیە پاش 33 ساڵ، هێشتا بەشی ئەوەی تێدایە،  کە کەسانێک مابن،  بێ شەرمانە بەرگرییان لێبکەن و بیانەوێت بە درۆ مێژوویەکی جوان بۆ ئەو سەرکردە خائین و نیشتیمانفرۆشانە بنووسنەوە،  جگە لەوەی کەسانی مەڕ و ساویلکەش هەن، وا دەزانن، ئەمانە دڵسۆز و فریادرەسی کوردن.

• کاتی خۆی بەرهەم ساڵح بە شان و باڵی  کوڕەکانی جەلال تالەبانییدا هەڵدەدا، دەیگوت: مامە ئێمەی ئاوا پەروەردە کردووە، ئاخۆ منداڵەکانی خۆی چۆن پەروەردە کردبێت. منیش لێرەدا بۆ ئەو پەروەردەیەی کە بەرهەم ساڵح مەبەستێتی و باسی دەکات ئەم چەند نمونەیەی خوارەوەتان بۆ دەگێڕمەوە: 

• ساڵی 1984 ئەو ساڵەی گفتوگۆ لە نێوان یەكێتیی و حكومەتی بەعسدا دەستیی پێكرد، (سەڵاحی موهتەدی) و (مەلا بەختیار) پێكەوە دەیانەوێت گەشتێكی سوارەتووكە بكەن، كاتێك ئەمە بە (جەلال تالەبانی) رادەگەیەنن، ئەویش لە وەڵامدا دەڵێت: سەیارەكەی من بەرن، بە هیچ سەیارەیەكی تر مەڕۆن، چونکه‌ حکومه‌ت، فه‌رمانی عەسكەرەکان داوە، کە ته‌قه‌ لە سەیارەکەی من نەکەن.

دوای ساڵی 1988، پاش كیمیابارانی هەڵەبجە و كارەساتی ئەنفال، که‌ یەكێتیی و چەکدارەکان له‌ كوردستانی باشووردا نامێنن و زۆربه‌یان ده‌چنه‌ ئێران و سوریا، یان له‌ وڵاتانی ئه‌وروپا ده‌بنه‌ په‌نابه‌ر. ئەوسا سەلاحی موهتەدی دێتە سوید، له‌ زۆر شوێندا دادەنیشێت، ئەڵێت: مام جەلال  پەیوەندی بە حكومەتی عێراقه‌وه‌ هه‌یه‌، چونکە به‌و ڕووداوه‌دا هه‌ستم کرد، که‌ كابرایەكی جاسووس و خائینە، ده‌نا ئه‌گه‌ر ڕێکه‌وتنێک هه‌بێ، له‌ نێوان کورد و به‌عسدا، بۆچی هه‌ر بە ته‌نها بۆ سه‌یاره‌که‌ی مام جه‌لال، دەبوو ته‌قه‌ی لێ نەکرێت، به‌ڵام هی خه‌ڵکی پێشمەرگەکانی تر نا؟

• پێشمەرگەیەكی دێرین، كە ئیستا لە وڵاتێكی ئەوروپادا سه‌ری خۆی کز گرتووە، حەزی نەکرد ناوەکەی ئاشکرا بکەم، گێڕایەوە: كاتێك حكومەتی عێراقیی تەنگی پێ هەڵچنیبووین، بەردەوام فڕۆكەكان بۆردومانی سەركردایەتییان دەكرد، زوو زوو دەبوو ئێمەش چادر و شوێن و باره‌گای خۆمان بگوازینەوە و ڕامان ده‌کرد، كەچی مامە، به‌ ته‌نگه‌وه‌ نه‌ده‌هات، نەك لە بەر ئەوەی نەدەترسا، بەڵکو هەر لە شوێنی خۆی نەدەجوڵا، ئەو كاتانە زیاتر لاسلكییەكەی لەو پەڕی چالاكییدا بوو، چه‌ند جارێک گوێم لێی بووه‌ به‌ عه‌ره‌بی قسه‌ی ده‌کرد. نە فڕۆكە، تەنانەت مێشێك میوانیی چادرەكەی مامە نەبوو، زۆر شوێن بۆردومان دەكران، كەچی شنەی بای فڕۆكەكانیش توخنی چادر و خانووەكەی مامە نەدەکه‌وت، ئایا ئەمە ڕێكەوتە، یان شتێكی ترە؟ هەر ئەو پێشمەرگە دێرینە گێڕایەوە و وتی: ئەمڕۆ که‌ به‌ باشی بیرده‌که‌مه‌وه‌، دەتوانم وەڵامی ئەو پرسیارە وەرگرمەوە، تەنانەت مام جەلال بۆ خۆی دانی بەو راستییەدا نا، کە دەیگوت، با کچ و زاواکەی سەددام بێنە سلێمانی ئێمە جێگایان دەکەینەوە، چونکە ئێمە عائیلەوییەن تێکلاویشمان هەیە..

• ساڵی 1982 - 1983 ئەو کاتەی من توژەڵەم جێهێشتبوو لەوێ, نەمابووم دوایی برادەران بۆیان گێڕامەوە، کە رۆژێک لە پڕ فڕۆکەکانی حکومەتی عێراق، بەسەر ئەو ناوچەیەدا فڕکەیان دەهات و لە دوورەوە نزیک ناوزەنگ ناڵەی بۆردومانی فڕۆکەکان کەوتنە بەرگوێمان، دوایی زانیمان بۆردومانی (دۆڵەتوو)یان کردووە. (دۆڵەتوو) بارەگا و زیندانی حیزبی دیموکراتی ئێرانی لێبوو، هەر لەو بۆردوومانەدا (90) پاسداری ئێرانیی, کە زیندانی  دیموکرات بوون، هەموویان کوژران.

حکومەتی عێراق لە هەموو روویەکەوە، زۆر لە هێزەکانی یەکێتیی بەهێزتر بوون، دەیانتوانی هەمان کارەسات بە سەر ئێمەشدا بهێنن،  ناوزەنگ و توژەلە هەمیشە لە ژێر رەحمی فڕۆکەکاندا بوون، کەچی مام جەلال و بەرپرسەکانی دیکەی یەکێتیی دەهاتنە دەرەوە و سەیری ئەوبەریان دەکرد هیچ ترسێکیان لە خۆیان نەبوو، ئێمەی پێشمەرگەی سادە و ساویلکەش بەردەوام دەستمان لەسەر دڵمان بوو،  لەناو خۆماندا دەمانگوت، هاکا ئەمجارەش دێتە سەرمان و ناوزەنگ و توژەڵە دادەگرنەوە، بۆردومانمان دەکەن. بەڵام بۆچی سەددام ئەم کارەی نەکرد؟ ئەوەیش ئەوەبوو، کە دوای ئاشکرابوونی فایلدارەکان و دروستبوونی حکومەتی هەرێم و دەسەڵاتی دزە خائینەکانی کورد، توانیمان ئەو وەڵامە وەربگرینەوە، کە بۆچی حکومەتی عێراق ئەو کارەی نەکرد.

نمونەیەکی دیکە:

• پاش ئەوەی خوشک و دایکی مستەفا چاوڕەش دەگیرێت، ناچار مستەفا چاوڕەش تەسلیمی بەعس دەبێت و کاریان لەگەڵدا دەکات، بەوەی زانیاریی لەسەر چالاکی پێشمەرگەکان بگەیەنێتە حکومەت، کاتی خۆی نووسەرێک بە نازناوی (رۆشار) ئەوەی باسکرد، گوایە لە زۆر هێڕشدا مستەفا چاوڕەش لەگەڵ پێشمەرگاندا بووە، مستەفا چاورەش بە سەلامەتی دەرچووە، ئەمەش چۆن: وەک لە یەکێک لە بەڵگەی فایلەکاندا باسی ئەو حاڵەتە دەکات، کە مستەفا چاورەش پێشوەخت حکومەتی ئاگادارکردۆتەوە، ئەوانیش ئامادەباشییان کردووە، بە مستەفا وتراوە، ئەو جلانەی لە بەری دەکات، با رەنگێکی جیاوازی هەبێت، تا فڕۆکەکان بیناسنەوە و  دەستی لێبپارێزن. ئەو فایلەی کە ئەمەی تێدا نووسراوە،  دوایی دراوە بە جەلال تالەبانی و ئیتر سەرەو نگوم کراوە.

نمونەی دیکە:

• رەفیق پشدەری لە کتێبەکەی خۆیدا بە ناونیشانی (کوردە دوژمنی خۆت بناسە) رووداوێک دەگێڕێتەوە، کە ساڵی هەشتاکان سەددام حسێن بە نیازبوو سەردانی کوێت بکات، جەلال تالەبانی بەمە دەزانێت، پەیوەندیی بە رەفیق پشدەرییەوە دەکات، تا بەهەر شێوەیەک بووە ئاگاداری سەددام بکاتەوە، پێی بڵێت: ئەو سەردانە نەکات، چونکە مەترسی لەسەر ژیانی هەیە و پلانی کوشتنی بۆ داڕێژراوە.

دیسان نمونەی دیکە:

• حکومەتە داگیرکەرەکانی کوردستان هیچ کات  پلانی ئەوەیان نەبووە، رۆژێک لە رۆژان سەرانی کورد بە تایبەتی (مەسعود و جەلال ) لەناوبچن، چونکە هەموویان خاڵێکی هاوبەشیان لەگەڵ یەکتردا هەبووە، ئەویش دۆستی یەکتر و دوژمنی کوردبوون. بۆ بەڵگەی ئەمە، دەبێت مێشکی ئێمە بەردەوام ئەو پرسیارەی تیا دروست ببێت و بپرسین، کە بۆچی تا ئیستا هەوڵی لەناوبردنی هیچ بەرپرس و سەرکردەیەکی ئەم حیزبانەی باشوور نەدراوە؟ کەسی دنیادیدە و خاوەن ئەزمون ئەگەر کەمێک لەو هەموو رووداوانە وردببێتەوە، هزری بەشی ئەوەی تێدابێت، بە ویژدانەوە لێکدانەوە بۆ ئەو سەردەمەی شاخ و ئەم  33 ساڵەی دوایی بکات،  ئەوسا دەگاتە ئەو راستییەی،  کە هەموو ئەمانەی من نووسیومن و دەیاننوسم،  سەرچاوەکانیان ئەو مێژووەن کە ئەم خائینانە بەدوای خۆیاندا رایانکێشاوە.

قسەی زۆر  ماوە، کە لێرەدا بیکەم، تەنیا ئەمە ماوە بیڵێم، کە من لە ناو کوردبوونی خۆمدا ویژدانم  ئازارم دەدات، کاتێک دەبینم کەسانێک هەن بەرگری لەم خائین و خۆفرۆشانە دەکەن، ئەمانیش هیچ جیاوازییکیان لەگەڵیدا نییە مادام بەرگری لەم  دز و درۆزن و خائینانەی نیشتیمان و نەتەوەکەم دەکەن.