هۆشدارییەك بۆ ئۆپۆزسیۆن

Monday, 18/04/2011, 12:00

922 بینراوە

ڕاپەڕِین وشۆڕشە جەماوەرییەكانی ئەمڕۆی جیهانی عەرەبی دوو جۆر و شێوە لە ڕاپەڕینن.دوو فۆڕم لە شۆڕش كە تا ڕاددەیەكی زۆر لە یەكتری جیان.یەكەمیان كە دەكرێ ناوی (شۆڕشی مۆدێرن) یان (شۆڕشی نەوەی نوێ و نەوەی سەردەمی تەكنۆلۆژیا)ی لێبنێین، بەچاوپۆشین لە كەمی ژمارەی قوربانییەكان و گەورەیی ئەو گۆڕانكارییاەی بەدییانهێناوە، جۆرە شۆڕشێكی هێمنانە و لە هەمان كات دا سەردەمییانەمەی زۆر پێشكوتوو بوون كە توانییان كۆتایی بە حوكمی چەندین ساڵەی دوو دیكتاتۆری گەورەی وەكو (بن عەلی) و (حوسنی موبارەك) بهێنن.

جۆری دووەمی ئەو شۆڕشانە دەتوانین بە (شۆڕشی كلاسیك) ناوبنێین، شۆڕشێك لە نموونەی شۆڕشەكەی گەلی لیبیا كە جەنگێكی قورسی ناوخۆیی لە نێوان شۆڕشگێڕان و حكوومەتدا لێبەرپابووە و ژمارەیەكی ئێجگار زۆریش قوربانی لە خەڵكی سڤیل و هاوڵاتی مەدەنی لێكوتۆتەوە.ئەمە سەرەڕای دەستتێوەردانی دەرەكی لە كاروباری ئەو وڵاتەدا و دەرچوونی بڕیاری تایبەت لە UN ەوە سەبارەت بە هێرشكردنە سەر قەزافی و ڕژێمە خوێنڕێژەكەی.

بەهەرحاڵ، ئەوەی من لێرەدا زیاتر مەبەستمە جیاوازییەكی دیكەیە لە نێوان ئەم دوو جۆرە لە شۆڕش كە گرنگی پێگەی پایتەختە لە مسۆگەركردنی سەركەوتنی ئەو شۆڕشانەدا و زۆریش پەیوەندیدارە بەو شۆڕشەی ئەمڕۆ كوردستانیشی گرتۆتەوە.

پایتەخت بە حوكمی ئەوەی زۆربەی دامەزراوە گرنگ و هەستیارەكانی حكوومەتی لێیە، بێگومان هەرجۆرێك لە گردبوونەوەی جەماوەری رەخنەئامێز تیایدا زۆرترین فشار لەسەر دەسەڵات و ناوەندەكانی بڕیار دروستدەكات.ئەگەر شۆڕشی میسری بە نموونە وەربگرین ڕۆڵی قاهیرەی پایتەختمان زۆر جوان بۆ ڕووندەبێتەوە كە چۆن گەلی میسری تەنها بە گردبوونەوەیەكی هەژدە ڕۆژی تیایدا توانییان كۆتایی بە دەسەڵاتی سی ساڵەی حوسنی موبارەك بهێنن.هەمدیسان بە سەرنجدان لە سۆڕشی گەلی یەمەن بۆمان دەردەكەوێ كە خۆپیشاندانەكانی سەنعای پایتەخت چۆن بڕبڕەی پشتی (عەلی عەبدوڵا ساڵح) یا شكاندووە و لە لێواری ڕووخان نزیكیان كردۆتەوەو هێندەی نەماوە ئەو ڕژێمەو سەرۆكەكەشی ببن بە (خبر كان).بە پبَچەوانەشەوە شۆڕشەكەی گەلی لیبیا چونكە تا ئێستا تەراِبلوسی پایتەختی نەگرتۆتەوە ئاشكرایە كە هێشتا هیچی بە هیچ نەكردووە، لەچاو ئەو ژمارە زۆرەی قوربانییان و ئەو كاولكارییەی وڵاتەكەی تووشهاتووە.

سەبارەت بە كوردستانیش پێگەی هەلێری پایتەخت هەمان ئەو پێگە گرنگەیە كە باسمكرد، ئەو هۆشدارییەش كە دەمەوێ بیدەمە ئۆپۆزسیۆن هەر بەم مەسەلەیەوە پەیوەستە.

ماوەی دوو مانگە خەڵكی شاری سلێمانی و ناوچەكانی دوروبەری ڕژاونەتە سەر شەقام و داوای چاكسازی لە سیستەمی حوكمڕانی هەرێمەكەمان و نەهێشتنی گەندەڵی و جێبەجێكردنی چەندین داخوازیدیكە دەكەن.ئەم داواكاریانە داواكاری زۆرینەی جەماوەری كوردستانن بە خەڵكی شاری هەولێریشەوە.بە بڕوای من لەپاڵ هەموو ئەو خاڵانەی وەكو هۆكاری بێدەنگی شاری هەولێر لە ماوەی ڕابردوودا خراونەتەڕوو، هۆكارێكی هەرە گرنگ لە بێدەنگی ئەو شارە ئەو خەمساردییەیە كە ئۆپۆزسیۆن (بە هەرسێ لایەنەكەیەوە) لە بەرامبەر سەپاندنی ئەو ئابڵوقە ئەمنییە توندەی دەسەڵات خستوویەتیە سەر شاری هەولێر، دەینوێنی.

لە شاری سلێمانی لە یەكەم ڕۆژی خۆپیشاندانەكاندا ئەندامی باڵای یەكێك لە حیزبە ئۆپۆزسیۆنەكان وەكو هاندانێك و پاڵپشتییەكی گەورەی مەعنەوی هاوشان لەگەڵ خەڵكەكە بەشداری لە خۆپیشاندانەكاندا كرد.ئێستاش دوای تێپەڕینی ئەو ماوە دوورودرێژەو لەگەڵ ئەوەشدا كە خۆپیشاندانەكان ڕێڕەوی ڕاستی خۆیان گرتووە، هێشتا پەڕلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن ڕۆژانە سەردانی (مەیدانی سەرای ئازادی) دەكەن و پاڵپشتی تەواوی خۆیان و حیزبەكانیان بۆ جێبەجێكردنی داواكانی خۆپیشاندەران دووپاتدەكەنەوە.بەڵام هەولێر كە لەم رٍۆژانەدا وەكو شارێكی بێكەس دێتە بەرچاو، دەسەڵات ئەوە هەرهیچ كە دەستی ناوەتە بینەقاقای و خەریكە دەیخنكێنێ،ئۆپۆزسیۆنیش پشتی تێكردووەو ئامادە نیە خۆی بكات بە خاوەنی.بەومانایەی لەگەڵ زەروورەتی وەرگرتنی بڕیارێكی لەو جۆرە، تا ئیسَتا هیچ یەكێك لە هێزەكانی ئۆپۆزسیۆن (كە بەیەكەوە 35 پەڕەمانتاریان هەیەو نزیكەی دووسەد هەزار دەنگیان لەو شارەوە پێدراوە) ئامادە نین تەنانەت یەك پەڕلەمانتاریش بنێرن كە بە شێوەیەكی هێمنانە پێشرەوی خەڵكی بكەن و هاوكاریان بن لە شكاندنی ئەو ئابڵوقە سەربازییەی هەولێری تۆقاندووەو دەنگی لێبڕیوە.

ئینجا لە حاڵێكدا ئەم دۆخە نائاساییەی هەولێر هەروا بەردەوامبێت و خەڵكی ئەو شارەو دەوروبەریشی لە هەموو هەڵوێستێكی نیشتیمانی بێبەش بكرێَن، ئەوا ئۆپۆزسیۆن لە دوو لاوە زەرەری گەورەی پێدەگات.لەلایەك تا ڕاددەیەكی زۆر متمانەی خەڵكی ئەو ناوچەیە لەدەست دەدات، چونكە نەیتوانیوە نوێنەرایەتی تەواوی خەڵكەكە بكات و ببێتە هۆكاری دەستەبەركردنی مافەكانیان، لەلایەكیتریشەوە ئەگەر سبەی رۆژێ دوای تەقینەوەی ناڕزایی پەنگخواردووی ناخی خەڵكی ئەو ناوچانە خۆپیشاندانی خۆڕسك بەرپاببێ، ئەوكاتە بەشداریكردنی ئۆپۆزسیۆن یایەخێكی ئەوتۆی نابێت و هەڵوێستێك نابێ ئۆپۆزسیۆن بتوانێت بۆ پڕۆژەكانی خۆی سوودی لێببینێت.

لە كۆتاییدا لە پێناو فراوانكردنی بازنەی خۆپیشاندان و ناڕەزاییەكان و دەرچوونی ئۆپۆزسیۆن لەو سنوورەی گیری تێدا خواردووە، بە پێویستی دەزانم كە ئۆپۆزسیۆن ئەم هۆشدارییە لەبەرچاو بگرێت و زۆر بە جددیش كاری لەسەر بكات.چونكە سەرهەڵدانی ناڕەزایی و خۆپیشاندانی جەماوریی ئاشكرا لە هەولێر، بە دڵنیاییەوە ئەركی سەرشانی خەڵكی دلێری شاری هەڵمەت و قوربانی و هی ئۆپۆزسیۆنیش سووكتردەكات و فشارەكانی سەر دەسەڵاتیش توندتر دەكات و ملكەچی ئیرادەی جەماوەری كوردستانی دەكات.


قوتابی زانكۆ لە هەولێر