بەشی یەکەم: پێوانەکردنی تەمەنی گەردوون و شێوازەکانیمەبەست لە تەمەنی گەردوون، دیارکردنی ئەو کاتەیە کە گەردوون پێیدا تێپەڕیووە لە دەمی سەرهەڵدانییەوە، یاخۆ لە تەقینەوەی مەزنەوە (Big Bang)، تا دەگاتە ئەمڕۆکە.زۆربەی هەرە زۆری تۆژینەوە و پێوانەکانی گەردوونناسان، تەمەنێکی نێزیکەی 13.8 ملیار ساڵیمان پێ دەدەن. دەشێ لێرەدا ڕاستەوخۆ ئەو پرسیارەمان بۆ دروست ببێت: زاناکان چۆن ئەم تەمەنە بەدەست دەهێنن و شێواز و کەرستەکانی پێوانەکردنەکان چین؟بۆ پێوانەی تەمەنی گەردوون لەم چاخەی پێشکەوتنی زانستدا، گەلەک شێوازی جیاجیا...
دوای ئاشبەتاڵەکەی بارزانی و نسکۆی گەلی کورد، گەڕامەوە، لە سلێمانی تا ساڵی ١٩٨٠ فەرمانبەر بووم، رژێمی بەعس زۆری بۆ هێنام کە دەبێت لەگەڵیاندا کار بکەم، دەست و دەممیان بەوە چەور دەکردم، ئەگەر قبوڵم کرد، ئەوا دەمکەنە بەڕێوەبەری (تقاعد و ضمان لە دهوک)، کاتێک زانییم کارەکە گەیشتۆتە ئاستێکی مەترسیدار و هەموو...
خۆ گەر نایزانیت دەبیزانە و کوردبەو دوژمنی داگیرکەرانبە کەمال ئەتاتورکی گۆربەگۆر تا ئیشی بەکورد هەبوو، دوومنداڵی کوردی تەمەن 8 بۆ 10سالانی باوک کوژراوی بەجل وبەرگی کوردیەوە دەبردە کۆبونەوەکان و لە سەر کورسی دایدەنان ، وێنەکە دەبینیت ⁉دەزانێت ،دەزانیت کاتیک ئاتا تورک کرایە سەرلەشکری عوسمانلی...
نووسینەوەی مێژووی جوڵانەوەی کوردیی باشوور، بە شێوەیەکی گشتی هەتا کۆتایی هەشتاکان و تا سەرەتایی نەوەتەکانی سەدەی ڕابردوو، لەژێر کۆنتڕۆڵی سەرانی پارتی و یەکێتی و سەرانی پارتە کوردییەکانی دی باشوور و بە تەوجیهی کەسی یەکەمی نێو حزبەکان دەنووسرایەوە. ئەمە ببوو بە کولتوور، تاکوتەرا نەبێت کەس ئەو زاتەی...
خاتوو موژگان_کاوسی کە ئێستا دانیشتووی مازەندەرانە دەڵیت؛ ئەو لە بنەماڵەکەیەکی کوردی کۆچبەرە. لەو کوردانە کە لە لایەن پادشاکان و دەسەڵات بەدەستانی پێشووی ئێرانی کۆچیان پێی کراوە بۆ باکووری ئێران. هەر لە سەدان ساڵ پێش و سەردەمانی پاشایەتی سەفەوییەکان، قەجەرەکان و پەهلەوییەکان دەیان هەزار ...
ڕیچارد دۆکینز: "نابێ بەگوێرەی یاسا داروینییەکان بژین، داروین تەنیا ڕاڤەی ئەوەمان بۆ دەکات چۆن گەیشتینە ئێرە."بەهاتنی کۆتاکانی سەدەی نۆزدەیەم، زانای ناودار داروین، بە بڵاوکردنەوەی شاکارە فرە بەناوبانگەکەی بنەچەی جۆرەکان (The Origin of Species) و کتێبی ڕەچەڵەکی مرۆڤ (The Descent of Man)، توانی شۆڕشێکی...
دوای رووخانی رژێمی بەعس و حکومەتی عێراق، بە دوایدا ئاشکرابوونی مەلەفی زۆربەی سەران و بەرپرسانی کورد، کە لە ژێرەوە لەگەڵ بەعسدا دەستیان تێکەڵکردبوو، هەندێکیشان سیخوڕییان کردبوو، کە زۆربەیان بەهەڵەداوان خۆیان گەیاندە دائیرەکانی ئەمن و دەزگای ئیستیخبارات و شوێنە تایبەتەکانی نێوحکومەتی عێراق، ئەوەندەی بۆیان...
گەردوون، مەتەڵە هەڵنەهێنراوە هەرە گەورەکەی مێژوو مرۆڤایەتییە، ئەو بوونە بە کۆی کات و شوێن و پێکهاتەکانییەوە، بووتە جێی تێڕامانی مرۆڤ و هەوڵەکانی بۆ بەدەستهێنانی وەڵامێکی گونجاو بۆ ئەو پرسیارە ئاڵۆز و دژوارانەی بەرەوڕووی دەبنەوە.بۆ زانینی سەرەتای گەردوون و تێپەڕبوونی بە قۆناغە جیاجیاکانی، پێویستە لە تیۆری...
(بابەتێکە بۆهەر کەسێ گرنگە بەدواچوونی بۆ بکات)*بابەتێکی گرنگی مەرگەسات باری گەلەکەمانە دیزە بەدەرخۆنە کرایە. شایانی بەدوا داچوونە.نووسینی(یوسف عوسمان عەزیز) لەهەولێربەیەک دەفعە کوشتنی ١٩٤ پێشمەرگەی یەکێتی و کەسانی سەر بەیەکێتی(إنفصاليين و غوغائين) لەسەر دەستی لیوا ڕوکن قووە خاصە(ئامیر لیوای٦٦)ی مودەڕع...
فۆڵکەر شپییرلینککاوە جەلال لە ئەڵمانییەوەئایا کێ بە شێوەیەکى ئەبستراکت و کێ بە شێوەیەکى کۆنکرێت دەهزرێت؟وشەى کۆنکرێت لە ژیانى ڕۆژانەدا واتاى ئەو شتە دەگەیەنێت کە لەنێو کردەکێتیی جەستەییدا بەردەستە، ئەوەیە کە لە جێیەکى تایبەتى لە کاتێکى تایبەتیدا هەیە، واتا: "ئەم تاکە شتە لێرە". بە پێچەوانەشەوە، وەک...
گراڤەتی واتا هێزی ڕاکێشانی زەوی ، ئێستا دەمەوێت بە چەند دێڕک بە یارمەتی لۆژیک بیردۆزی گراڤەتی بخەمە ژێر پرسیارەوە. هەڵبەتە گراڤەتی خۆی تەنها بیردۆزێکە و هیچ ئیسپاتێکی زانستی نیە جگە لە دوبارە کردنەوەی قسەی زاناکانی پێش خۆمان. وەک زاناکان دەڵێن زەوی دەسوڕێتەوە بە خێرای ٤٦٠ مەتر لە چرکەیەکدا...
زاناکان بەهیوای ئەوەن جێیمس وێب وەڵامی ئەم دوو پرسیارە بداتەوە: "لە کوێوە هاتوین؟" و"ئایا ئێمە تەنیاین لەم گەردوونەدا؟"تەلسکۆپی جێیمس وێبی بۆشایی ئاسمان (James Webb Space Telescope)، پاش چاوەڕوانییەکی زۆر و چەندان جار دواخستن، پێش چەند ڕۆژێک (لە کریسمس: 25ی دیسێمبەری 2021)، لە لایەن ئاژانسی ئەمریکایی...
{کە لێرەوە سەیری ژیانی خۆم دەکەم ١٩٦١-١٩٨٩} ، ناونیشانی یاداشتنامەکەی دکتۆر فایەق گوڵپیە ،کە بەشێکی گرنگ لە ژیاننامەی خودی گوڵپی تێدا تۆمارکراوە .ئەم کتێبە ساڵی [٢٠١٨] کەوتوەتە بەر دیدی خوێنەر، لەهەندەرانیش ئەوانەی خولیای خوێندنەوەیان هەیە ،بەدەستیان گەشت و بەناوەڕۆکەکەی ئاشنا...
کوتینی منداڵ بە دەرزی بەناو ڤاکسینی کۆڤید ١٩ کۆمەڵێک زەرەری هەتا هەتایی لە منداڵەکەت دەدات و ناتوانیت ئەم هەڵانە ڕاست بکەیتەوە. ئێستا چەند زانیاریەکی زانستی دەخەمە ڕوو لەسەر ئەم دەرزیەی فاوچی و بیڵ گەیتس کە ناویان ناوە ڤاکسین. ئەم پێکوتەیە لەسەر بنەمای RNA ڤاکسین تەکنەلۆژی دروست...
ئایا قازی محەممەد دیکتاتۆر بوو؟دەرەک کینان، بەوشێوەیە باس لە سیستمی کۆماری مهاباد دەکا:دەڵێ: دەوڵەتێک کە پێک هاتبوولە زەویدارو ئەعیان و ئەشرافی شآرنشین وبەرپرسی خۆویست وسەرۆک هۆز.لە راستیەدا دەسەڵات یان حکومەت لە چین وتوێژی سەرووی خەڵک وکۆمەڵگای کورد بووە. هێزی حکومەت یان دەسەڵات لە دەست شەخسی قازی...
