دوواندی شەرافەتمەندانی نەتەوەکەم، بۆ گەشەپێدانی وشیاریی نەتەوەیی لە کاتی تێپەڕین / پاش تێپەڕین لە سەرکردەیەتی حیزبەکان. ئاسایشی میللی چییە و بەچی دەڵێن ئاسایشی میللی؟!ئاسایشی میللی نەتەوەیەك، هیچ پەیوەندی بە هەبوون یا نەبوونی پۆست و مەقام و دەسەڵاتێكی تایبەتی بۆ كەسێك یا دەزگایەكەوە یا حیزبێکەوە نییە لە وڵاتدا، تێگەیشتن لەمە خاڵێکی کرۆکی، بنەرەتی و زۆر گرنگە.ئێمە وەك نەتەوەیەكی دابەشكراو/ نیشتمان کۆڵۆنی کراو، لە زۆر ڕوەوە جیاوازیمان هەیە لەو گەلانەی كە دەوڵەتی خۆیان هەیە، واتە زەویەكی دیاریكراویان...
پاڵنەری ئیمپریالیزم بەشێوەیەکی بنەڕەتی ئابووری بووە و ئابووریشە، هەتا ئەگەر پاڵنەری ئایینی، سیاسی، نەتەو ەیی یا هەرپالنەریکی تریش بووبێت وەک دیوە ئاشکراکەی . بۆ نمونە هیرشی سەلیبیەکان بۆ ڕۆژهەلاتی ناوەراست لەبنەرەتا پالنەری ئابووری بووە لەژێر پۆزشی ئایینیدا، هەروەک سەر چاوە میێژویەکان باس ئەکەن، کە ۱۰ساڵ...
" کۆماری تچاد (Tchad)" دەکەێتە ناوەڕاستی باکوری ئەفەریقاوە، لە ئاست باشوری لیبیادایە، ژمارەی دانیشتوانەکەی١٧ ملێۆن کەسە، نزیکەی نیوە زیاتری دانیشتوانەکەی موسڵمانە، لە سەدا٤٠ لشیان کریستیانن، لەگەڵ نزیکە٢٠٠ گروپ و زمانی جیاوازی دیکەی تێدا دەژی.گەلانی تچاد (Tchad) بە دڵخۆشیەوە پێشوازیان لەدۆزینەوەی نەوتیان...
ئەوانەی بۆ دەیان جار گەمەیان بە چارەنووسی ھەموو نەتەوەکە و بەشێک لە نەتەوەکە کرد، بوێریی ئەم گەمەکردنەیان لە کوێوە ھێنا؟!کاتێک نەتەوەکە لە تاوانەکانی نەپرسینەوە، بۆ نموونە: کە بەرپرسێکیان جوێنێکی دا بە پێشمەرگەیەک و ھاوڕێکانی بێدەنگ بوون، ئەمجارە تفێکیان لە پێشمەرگەیەک کرد و ھاوڕێکانی ھەر بێدەنگ...
ئەوەی ئەمڕۆ دەگوزەرێت، لەسەر ئاستی دنیادا، تێبینی ناسەقامگیری سیاسیی، سەربازیی جەنگی میدیا و ئابووریی نێوان زلهێزەکانی دنیا لەگەلێک شوێنی ئەو دنیایەدا بەتایبەتی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، یۆکرانیا، نێو ئوقیانووس و زەریاکان و تایوان و هیتر دەکرێت، ئەم دۆخە لە ئەنجامی گۆڕانی هاوسەنگی هێزە لەسەر ئاستی...
لە ١٨/٢/٢٠٢٢دا ڕۆژنامەی الصباحی عیراقی، وتارێکی بڵاو کردۆتەوە لەژێر ناونیشانی (هل سيُحل إقليم كوردستان؟) واتا (ئایا هەرێمی کوردستان هەڵدەوەشێتەوە؟). وتارەکە باس لەوە دەکات، کە ڕاپرسێکیان لەنێو گەلانی هەرێم بەتایبەتی لەنێو میللەتی کورد ئەنجام داوە، دەرکەوتووە کە زۆربەی گەلی کورد لە باشوور پێیان...
(Mythe, religion, croyance)کورتەی سیمیناری ئەنترۆپۆلۆگ (مرۆڤناس) ی فەرەنسی ژۆن-لۆیک لۆیک لوکلێک Jean-Löic Le Qullec لەسەر ئەفسانە، دین، باوەڕ. بە تایبەتی ئێتیمۆلۆژی وشەی : ڕێلیجن (religion) دین.تەرزمانی لە فەرەنسییەوە ؛ سەردار حەمەڕەش***میتۆلۆژی وەک زانست، زانستێکی نوێیە و هەمیشە بوونی نەبووە، میتۆلۆژی...
پێشەکی:ئەمریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هێشتا ڕۆڵی سەرەکیی و گرنگی هەیە. بەشێوەیەکی گشتی زۆربەی هێزە کوردییەکان چاویان لە پشتیوانی ئەوە، پێیان وایە کە مانەوەی ئەو لە عیراق و سوریا و دژایەتی ئەو بۆ ئیران، تروسکایەکی تێیدایە بۆ ئەوان، ئەگەر بۆ پرسی کوردیش نەبێت بۆ مانەوەی ئەوان لە دەسەڵات بە تایبەتی...
مەبەست لەم نووسینە شیکارێکە بۆ تێگەی (چەمكی) ئاکولتوراتسیۆن (Akkulturation). ڕەگی ئەم وشەیە لە لاتینیەوە وەرگیراوە و واتای بردن بۆ نێو کولتووری خۆیی دەگەیەنێت. ئەم تێگەیە پێناسەیەکی دیاریکراوی نییە، لێ چەند دەستەواژەیەكی لەخۆگرتووە، کە فرە مانا و ئاڵۆزن، پێکهاتەکانی لە ناوەڕۆکی دەستەواژەکەدا بەئاشکرا...
بە پێویستم زانی کە کورتە وەڵامێک بدەمەوە لە سەر "ئیلحاد، ئاتایست" وەڵامەکەشم تایبەت نیە بۆ کاک شاخەوان، بەڵکوو گشتیە، بۆیە هەرەکە گەوێم لە ووتەکانی کاک شاخەوان گرت، سەرنجمدا کە هەرەلەیەکەم دەستەواژەوە، بێخوادییەکان بە (جاهل) نەزان ناو دەبات، پاش ئەوەش بێخودایی بە ناوپەیدا کردن خۆدەرخستن ناودەبات.بۆیە...
"بێ ئەقڵی کۆمەڵایەتی وەکو جەنگ وایە، نمونەی ئەوەی کە کاتێک دوو مرۆڤ پێکەوە هەڵدەکەن و بەئەدەبەوە لەگەڵ یەکتردا هەڵسوکەوت دەکەن، ئەگەر لە وریاییدا خۆیان بەیەکسان بزانن، بەڵام ئەگەر یەکێکیان خۆی لەناوەندی وڵاتی ئەوی دیکە بە سەرباز بزانێ چیدی بۆ نەوی تر خۆشییەکە تەواو دەبێت" (ژاک ڕانسییەر).ئەو هێرشە...
* کەسێک بتوانێت هەڵیت وپەڵیتەکانی بەخەڵک بسەلمێنێت،دەتوانێ پەیوەستیان بکاە بەستەمکاریەوە.٠(ڤۆڵتێر) * ئەوە ئارەزوی ستەمکاریە مەجبورتان دەکات باوەڕ بەهەڵیت و پەڵیت بکەن.(هۆگۆمیرسیر)ئەگەر لەم دوو وتەیە وردبینەوە ،بەڕونی بۆمان دەردەکەوێت کۆمەڵگەی ئێمە کۆمەڵگایەکە ئارەزووی ستەمکاری دەکات،چونکە پاشخانێکی...
پرسی ئاو لە نێوان ئیران و عیراقکورتەیەک لە مێژوو:کاتێک کە هەر میللەتێک خاکەکەی داگیر دەکرێت، داگیرکەر هەوڵدەدات هەموو سیمای ئەو نەتەوەیە لە شوێنە جوگرافیەکان بسڕێتەوە، جا بە گۆڕینی ناوی بەرزایەکان بێت، وەکو شاخی گردمەندیل کرابوو بە گردەمەند. گۆڕینی ناوی شارەکان، وەکو شاری کەرکوک کرا بە تامیم. کۆبانێ...
لە کۆمەڵگای پێشکەوتوودا بەردی بناغەی پێشکەوتنی وڵات و کۆمەڵگا و بنیاتنانی شارستانییەت ، دەگەڕێتەوە بۆ چۆنییەتی دروستکردن و پەروەردەکردنی مرۆڤ ، کە لە باوەشی خێزانەوە دەست پێدەکات و سەرتای کەسایەتی تێدا دەردەکەوێت . پاشان خوێندنگا ، کە تیایدا فێری بەهای جوان و سەرەتاکانی هەڵسوکەوت و بیرکردنەوەیەکی...
دووەم: تورکیا و کێشەی ئاو لەگەڵ عیراق و سوریائاوی وان کە دەبێت بە دیجلە و فوراتلە دوای ڕووخانی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی و دۆڕانی لە جەنگی یەکەمی جیهانیدا، دابەش کردنی خاک و ئاوی ژێر دەسەڵاتی عوسمانی و بە حکومەت کردنی سوریا و عیراق لەلایەن فرەنسا و ئینگلتەرا، بۆ تورکیا و ئیران گۆڕانێکی نەخوازیار بوو، قبوڵ...