بەشەکان
- » بەڵگەنامە
- » تیۆریی
- » تەندروستی
- » تەکنەلۆژیا
- » زانست
- Su
- Mo
- Tu
- We
- Th
- Fr
- Sa
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
ڕیکلام
دارا سلێمان: چەند هەڵەیەکی بواری ئەستێرەناسی لە قورئاندا
کارل سێیگن: تێگەیشتن لە گەردوون بەو شێوەیەی کە هەیە گەلێک چاکترە لە باوەڕهێنان بە خوڕافە و ئەفسانەکان، گەرچی ئارامی و ئاسودەیشمان پێ ببەخشن. --------------------- لە بەشی یەکەمدا ئاماژەمان بەوە کرد، ئێمە ئەگەر بوار بەخۆمان بدەین و کەمێک موسڵمانبوونمان لەبیر بکەین، بەبێ بەپیرۆززانین و بیروڕایەکی پێشینە سەرنج بدەینە قورئان، دەبینین ژمارەیەکی یەکجار زۆر هەڵەیەی تێدایە. کاتێک ئایەتەکانی قورئان دەخوێنینەوە، پێویستە هەڵسەنگاندنێکی ڕاستگۆیانەی بۆ بکەین و وای دابنێین ئەو گوتانە هی کەسانێکی نەدیار...
زەند جاف: فە‌رھە‌نگۆكی چە‌مكە زانستیە‌كان
مێژووە ئە‌ڵتە‌رناتیڤە‌كان . فۆرمە‌ڵە‌یە‌كی تیۆری كوانتە‌مە، گریمانە‌ی ھە‌ر تاقیكردنە‌وە‌یە‌ك بەپێی ھە‌موو مێژووە مومكینە‌كان بە‌رە‌و ئاقاری ئەو تاقیكردنە‌وە‌یە دە‌بات . Anthropic principle پرینسیپی ئانسرۆپیك . ئایدیایە‌كە، ئێمە دە‌توانین دە‌رئە‌نجامێكی لێ بە‌دە‌ستبھێنین دە‌ربارە‌ی یاسا دە‌ركە‌وتە‌كانی...
شەماڵ عەلی: پەرەسەندنی مرۆڤ ھێشتا بەردەوامە-ئەگونجێت خێراتریشبێت لە پێشتر
توانا پزیشکیە مۆدێرنەکان توانایان ھەیە کە ئێمە بە زیندووی بھێڵێنەوە ئەمەش وای لێکردووین بە شێوەیەک بیربکەینەوە کە پەرەسەندنی مرۆڤەکان وەستاوە،چاودێری تەندروستی باشتر لەوانەیە کلیلێکی بەرگرێ بێت لە دژی پەرەسەندن کە مرۆڤەکان بۆ ماوەیەکی زۆرتر بژیەنێت و تەمەنێکی درێژتریان پێبدات وەک لە پێشتر وایان...
یاسین موحەمەد: کلیلی جینی بۆ بەرەوپێشچوونی مێشک
وەگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: یاسین محەمەد ------------------------ لە دەهەزار منداڵ دانەیەکیان لە کاتی لەدایکبووندا سەرێکی بچوکی نائاساییان هەیە. هۆکاری ئەم بارە نائاساییەیش کە بە سەربچوکی یاخود مایکرۆسیفەڵی (microcephaly)ی ناسراوە، بوونی کەموکوڕییە لە گەشەکردنی شێوە سەرەتایی (ئاوڵەمەیی)ەکەی مێشکدا....
شەماڵ عەلی: مرۆڤ لە چی دروست بووە؟
لێۆناردۆ داڤێنچی پێش ئەوەی ببێت نیگارکێشێک زانستی توێکاری خوێند،مامۆستاکەی (ئاندریا دێل ڤیرۆچۆ)باوەڕی وابوو کە توێکاری پێویستە بۆ نیگارکێش وە داڤێنچی خۆشی پێی وابوو کە پێویستە کە نیگارکێش ئەبێ لە زانستی توێکاری زۆر باش بزانێت بۆ ئەوەی بە تەواوی بە توانا بێت لش کێشانی بەشە ڕووتەکانی مرۆڤ و بۆ ئەوەی...
هەڵۆ ئارام: بۆ ئەو هەمو گرنگیە بۆ کۆرۆنا؟
ڕۆژانە سەدەها هەواڵ لەسەر کرۆنا دەخوێنینەوە یا دێتە پیش چاومان یان گوێ لەهەر کەناڵێکی میدیا دەگریت باس باسی کرۆنایە، ئەمەش وا دەکات توشی گومانت بکات لەم ڤایرۆسە!ئەمەش نمونەی چەند خاڵێک کە زۆر دەبیسترێن، لەوانە:• ڤایرۆسی کرۆنا بۆتە هۆکاری داڕوخانی ئابوری، (داڕوخانی ئابوری خۆی بە ڕێوە بوو)...
یاسین موحەمەد: هەندێک جیاوازی نێوان مێشکی نێر و مێ کە زانست پشتڕاستی کردووەتەوە
وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: یاسین محەمەد ---------------------- مێشکی نێر و مێ تەواو جیاوازە لە یەکتری. تەنیا هەندێک پرسیار بکە و وەڵامەکان بە ئاڕاستەی تەواو جیاواز دەڕۆن. هەرگیز گوێت لەوە بووە کە دەڵێت: ژنان لە ڤینۆسەوە هاتوون و پیاوانیش لە مەریخەوە؟ بێگومان. ئەوە هەر تەنیا نوکتەیەکە و هیچی دیکە...
هەڵۆ ئارام: پێش ئادەم و حەواش مرۆڤ هەر بوونی هەبووە!
پێش ئادەم و حەوا، مرۆڤ بوونی هەر هەبووە! لە سەرتاسەری زەوی ساڵانە شوێنەوارو ئاساری کۆن دەدۆزرێتەوە، زۆرێکیان مێژوکەی دەگەڕێتەوە بۆ دوو یان سێ هەزار ساڵ و زۆرێکیان مێژوەکەی نەزانراوە. کاتێک شوێنەوارناسان ئاسەوارێک دەدۆزنەوە زوو تەپڵی سەرکەوتن لێ دەدەن و دەیکەن هەواڵی ڕۆژ، بەڵام زۆرێک لەو ئاسەوارانەی...
هەڵۆ ئارام: ڤایرۆس یان چەک؟
زۆرێک لە ئێمەو میدیاکان هەریەکە بە ئاڕاستەیەک خوێندنەوەی خۆی کردوە بۆ ئەم ڤایرۆسە کوشندەیە، بەڵام ئایا ئەم ڤایرۆسە دەردێکی سروشتیە یان چەکێکە و زلهێزەکان بەکاری دەهێنن بۆ مەرامی خۆیان؟ پێشتر من لە نوسینەکانمدا زۆر جار باسی پڕۆژە ڕەشەکانم کردوە ، هەڵبەتە پڕۆژە ڕەشەکان هەر لە ئەمریکا بەڕێوە ناچێت و زۆرێک...
یاسین موحەمەد: جیاوازیی جێندەری لە زماندا خەسڵەتێکی بایۆلۆجییە
وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: یاسین محەمەد -------------------- ئەگەرچی توێژەران بەو بۆچوونە قایلن کە کچان باڵاترن لە توانای زمانەوانیدا بە بەراورد لەگەڵ کوڕاندا، بەڵام تا هەنوکە هیچ کەسێک بنەمایەکی بایۆلۆجی نەخستووەتە ڕوو کە ئەو جیاوازییانە بسەلمێنێت. بۆ یەکەمجار و لە دۆزینەوەیەکی ڕوون و ئاشکرادا،...
دارا سلێمان: چەند هەڵەیەکی زانستی لە قورئاندا
باوەڕداران و لایەنگرانی گشت ئاینەکان پێیان وایە، تەنیا خوای ئەوان خوای ڕاستەقینەیە و دروستکەر و داهێنەری سەرلەبەری گەردوون و بوونەوەرەکانە، ئاینەکەیان تاکە ئاینە کە هەموو ڕاستییەکان لەخۆ دەگرێت، کتێبی پیرۆزی خۆیانیش بە تاکە کتێبی ڕاست و ڕەوان و دوور لە هیچ هەڵەیەک دەبینن. بەڵام ئاینەکانی دی یان دەستکردن،...
شەماڵ عەلی: ھەڵبژاردنی سرووشتی
ھەڵبژاردنی سرووشتی میکانیزمێکی پەرەسەندنە . ئەو زیندەوەرانەی کە زیاتر خۆیان گونجاندووە لەگەڵ دەوروبەریان زیاتر ئەگەری مانەوەیان ھەیە و ئەو جینانەی کە ھەڵیگرتووە تێبپەڕێت و بمێنێتەوە. ئەم کردارە گۆڕانکاری بەسەر جۆرەکان دا ئەھێنێت بە پێی کات. ھەڵبژاردنی سرووشتی یەکێکە لە ڕێگاکانی تۆمارکردنی ملیۆنان جۆری...
دارا سلێمان: سەرچاوەی ڕەوشت لە نێوان ئاین و زانستدا (بەشی دووەم)
ڕەوشت کۆمەڵە چەمک و بنەمایەکە دەبێتە ڕێپێشاندەرمان بۆ دیارکردنی چییەتی ئەو ڕەفتار و هەڵسوکەوتانەی کە سوود، یان زیان دەگەیێنن بە بوونەوەرە زیندووەکان*سەرچاوەی ڕەوشت لە ڕوانگەیەکی زانستییەوە: لە زانستدا نێزیکیترین تێگەیشتن بۆ ڕەوشت ئەوەیە لە ڕێسایەکی ناسراوی زێڕینییەوە وەرگیراوە کە دەڵێت: لوتکەی...
شەماڵ عەلی: تیۆری بنچینەی ژیان
لە ئێستادا ، ھەموومان ئەزانین پەرەسەندن چۆن کار ئەکات . زۆرینەمان تێگەتشتنێکی ئەساسیمان ھەیە لە چۆنیەتی کارکردنی . کە پەرەسەندن گۆڕانە بەپێی کات و زەمەن . بە تایبەتیتر . ئەم گۆڕانە لە ناو خێزانی بایۆلۆجیە نەوە لە دوای نەوە. لە کۆتای دا . ئاڵۆزی بایۆلۆجی یەکێکە لە گرینگترین ئەو شتانەی کە لە پەرەسەندن...
دارا سلێمان: سەرچاوەی ڕەوشت لە نێوان ئاین و زانستدا (بەشی یەکەم)
ئەمین مەعلوف: ئەوانەی خاوەن ئاینن پێیان وایە ئیدی پێویستیان بەوە نییە خاوەنی ڕەوشت بن.سەرچاوەی ڕەوشت لە ڕوانگەیەکی ئاینییەوەزاراوەی ڕەوشت گەلێک واتای جۆراوجۆر و بەرفرەوانی هەیە، بۆیە نەکارین لە چەمکێکی دیارکراودا چڕی بکەینەوە. هەرچەندە بنەما و ڕێسایە ڕەوشتەکییەکان لە سەردەمێک بۆ یەکێکی دیکە و لە کۆمەڵگەیەک...