هەلبژاردن لە ئەفغانستان وباکوری کوردوستان وتورکیە

Wednesday, 02/04/2014, 12:00

1671 بینراوە

مێژووی بێ بەختی نەتەوەی کورد بە گشتی لێی بڕوانین دەتوانین بیکەینە دوو قۆناغ. قۆناغی یەکەم ئەو نەهامەتیانەن کە داگیر کار بە یارمەتی ئەو دەوڵەتانە کە باس لە مافی مرۆو ودێمۆکڕاسی دەکەن بەسەرمان دێ. هەتا ئەورۆکەش بۆ ئەوەی بتوانین بە زمای خۆمان پەروەردە ببین دەبێ ئەوە حاڵو باڵمان بێ ژینمانە لەسەر ئەسپ بێ ولە سەر چیاکانەوە دەنگی خۆمان بە هەموو جیهان بگەیەنین.
قۆناغی دووهەم : پێمان خۆش بێ یانژی ناخۆش ئەوە حیزب وسەرکردەی لاپرەسەنییە دەستی خستۆینە زاخ وتووشی ژیانێکی رووت وقاقڕو کراڵیان کردوین. کەس دڵی بڕوا نادا لە گۆشەیەکی تەنگو تاریکدا رابوردووی مێژووی خۆی بەسەر کاتەوە.بەڵام بەشی ئێمەش هەر بەستەڵەکی ئەو زامانە بون کە پێیان کەسیرە وە لە دوورناسیدا دوچاری شەوەزنگی دیرۆک بوین. ئەگەر تەوای دونیا لافاو هەڵیگرێ (هیوادارم قەت وانەبێ) ئەو لافاوەی کە کورد لە ناو دەبا لە ئاسمانێکی دیکەڕا هەوری ڕەشی بۆ دەبارێ ولەو بێ بەختیەشدا حوکمە تەنیا ئەو لافاوە لە ناوی بباولە گۆشەیەکی نادیاری مێژوودا هەڵیتەکێنێ.
لای بەشێک لە وڵاتی ئێمەدا کە دیکتاتۆڕی خۆماڵی بزووتی پێوە دەنێ وخەریکە ساف لەساف هەڕڕاجی کا (باشور) هەڕڕەتی رمبازێنی حیزب و حیزبوکان دەگا سەرکردەی مردوو وەدەنگ دێ وپەیتا پەیتا پەیاماندەدا. جگە لەوەش لەزاری کەسانێک ئەو فەرمایشانە دەردەچن کە خودای ناکردە ئاکادیمیان خوێندووە ولە هەندەران زانستیان کۆ کردۆتەوە. نزیک بە هەڵبژاردن لە باشور هەمیسان شارۆنی ون زیندوودەکەنەوەو دەڵێن / تەندروستەو دوکتورەکان پێی دەڵێن ئێرە بۆ تۆ باشترە!!/ ئەوە نوێترین درۆی پێش هەڵبژاردنە کە بۆ تاکی ناهوشیار کاوێژی دەکەنەوە.

بۆ ئەوەی لە مەبەست لانەدەم دەگەڕێمەوە هەڵبژاردنی ئەفغانستان :
لە ئەفغانستان وێران وئاڵۆزی سەردەستی ئیپمپڕیالیسم و کومونیزمی ئەو سەردەم ئەفغانستانی بێ دەسەڵاتی ئەوڕۆ یەکەم یاسای بنەڕەتی بۆ هاڵبژاردن لە ٩٠ساڵ لەوەی پێش تۆمار کراوە. کورتە مێژووی ئەو رێگوزەرە لە وڵاتە چوار قۆناغە. ١- ساڵی ١٣٠١تا ١٣٠٨ .٢- ساڵی ١٣٠٩ تا ١٣٤٣.٣. ٣-١٣٤٣تا ١٣٥٢. ٤- قۆناغی ئەو سەردەمەش تا پێش هەڵبژاردنی ساڵی ١٣٨٠ هەتاوەیە.
بێ گومان وڵاتی ئەفغانستان ئەگەر لەلایان ئینگلیسیەکان ورووسەکان، ئەوڕۆش ئامریکاو ناتۆی ئوڕووپیەکان داگیر کراوە یەکێک لە جیاوازیەکانی لە گەڵ کوردوستان ،هەڵبژاردنە، ئەفغانستان یەک وڵات بووە بە هەموو نەهامەتیەکانی. بەڵام کوردوستان چوار پارچە بووە بە تەواوی بێ بەختیەکانی.بەشێکی لە ژێر دەسەڵاتی زبری تورکدا بووە، بەشەکانی دیش لە ژێر سای شمشیری عەڕەب وفارسدا ناڵاندوویەتی.رێنوسی زمانی هەڵبژاردن لە ئەفغانستان زمانی / ئەفغانی / بووە پارەی رەواجی ئەو وڵاتەش ناوی / ئەفغانە /. ئەدی لای ئێمە؟ لەئێران بە وشەی/ بەلی / لە تورکیە بەوشەی/ ئەوێت / لە سوریە بە وشەی / نەعەم / دەبێ بچینە سەر سندوقی زۆرداری. (لە باشوریش زمانی خۆمانە بەڵام هەڵبژاردن وەک چێشتی مجێوری دەچێ وجێگای متمانە نییە) .
کۆنە فڕتۆڵی هەزار زاوای ئیمپڕیالیزمی بریتانیا لە حاند هەڵبژاردنەکانی ئەو چەند رۆژی ماوەی رۆژی هەڵبژاردن لە ئەفغانستان،، رۆژنامە،،تی،وی،، سایت ،،بی،بی،سی،......دووزەنەی سیاسەتیان لە وڵاتە بە ئان وسات نرخاند.زلهێزی دیش ،ئورووپی دێمۆکڕات خواز ومرۆڤ دۆست کەشوو هەوایەکیان دانا دەتگوت ئەفغانستان لە هەوەڵەوە هی خۆیان بووە.! ئەوەیە چارەنوسی نەتەوەیەکی تەنیاو بێکەس.!
پرس چییە؟؟:
ئامریکاو ئورووپیەکان لە حاند کێشەی کورد تووشی بێ ئەخلاقییەکی مێژوویی بون .کە رۆژانە لە تەشەنەدایە. یەک لەو بێ ئەخلاقییە مانەوەی / رێبەر ئاپۆیە / لە زیندانی مەغۆلەکانی سەردەمدا کە دونیا خەنجەر مووکێشی داوەتە دەست و وێنەی ڕێویەکی فەندەڵباز مامڵەمان دەگەڵ دەکا. ئەوجار لە باکور وتورکیا ئەگەر ئاواتەکان بە دڵی تێر بەدی نەهاتن وبەشێکی لە کوردی هەڵخڵەتاو دەنگیان دا ئیسلامی مەغۆلیزم بەڵام سەرکەوتن بوو بە جێگای دڵخۆشی و ئەو پەیامەی پێ داین کە ئاسۆی دوارۆژ بۆ داهاتوو رووی لە کازیوەی هۆمێدە.
زۆربەی دامودەزگای راگەیاندە لە دونیادا بە پێی زاخاوی مێشکی خۆیان رووداوەکانی ئەفغانستانی شی کردەووە. بە دگمەن ئەوەی کە دەبوایە بۆ هەڵبژاردنەکانی باکورو بیڵێن گوترا. هۆیەکان چین؟ بۆ چی لە حاند کورد هیم و بناغەی شەڕ نێل دەدرێ و ئاشتی دەتۆرێ؟ ئەوەندە دەتوانم بڵێم: چارەسەر کێشەی کورد لەوە گرانترە کە هیندێک حیزب وحیزبۆکی نەفتاوی وکەمپنشین بۆی دەچن! وادەزانن لە چارەسەری دەگەڕێن! حەڕەکەتی رزگاریخوازی کورد کە نوێنەرایەتی کوردی بەئەستۆوە بووە بە سێگۆشەی ،،قەندیل وناوخۆی وڵات ودەرەوەی وڵات،، تا بگاتە چارەسەر رێگایەکی دوورو درێژو ئاستەمی لە پێشە تا بگاتە سەرکەوتن. ئەو رۆژەش دەگا پاپۆڕی لەقوڕ چەقیوی کورد رزگارێ بێ.

جەعفەر کەریمی
٢/٤/٢٠١٤
٢/٤/٢٠١٤